Page 39 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. "Żółta gwiazda i czerwony krzyż" Arnold Mostowicz

kością ulicy. W bramie zwykłe omdlenie. Kobieta. Nakazał sanitariuszowi
zrobić odpowiedni zastrzyk. Sam ukląkł przy drugim potrzebującym
pomocy lekarskiej. Na kamieniach podwórka leżał starszy człowiek.
W narzuconej na piżamę marynarce. Ktoś życzliwy podłożył mu pod głowę
poduszkę. A głowa ta poduszki już w zasadzie nie potrzebowała. Była
do połowy zmiażdżona, gdyż wypróbował na niej kolbę swego karabinu
jakiś esesman.
Nie zapomnieć! Nie zapomnieć! – powtarzał to sobie co chwila.
W oknie na parterze stoi jakaś kobieta i płacze. Jej nie ruszono – jest
Polką. Ale już samo wyglądanie oknem jest aktem odwagi. Z oficyny
wychodzi inna kobieta, również Polka, klęka obok konającego i modli się.
Podwórko tonie w mroku.
Posłał sanitariusza po nosze. Po chwili we dwóch wynieśli dogory-
wającego, kierując się do dorożki pogotowia. Sprawnym ruchem nosze
z rannym umieścili wzdłuż dorożki, umocowali je, by się nie zsunęły.
Polecił woźnicy, by jechał do szpitala. Czy musi się spieszyć? Nie, nie
musi. Sięgnął do notesu i wpisał jeszcze jedno nazwisko, które usta-
lił niezawodny sanitariusz. Wprawdzie człowiek jeszcze żyje… Jutro się
upewni, kiedy zadzwoni do szpitala. Jutro? Czy w ogóle będzie jutro?
Chwila odpoczynku. Przynajmniej do powrotu dorożki.
Kiedy zaczął pracować w pogotowiu, otrzymał wydane przez wła-
dze niemieckie zaświadczenie, zezwalające mu na bezkarne gwałcenie
godziny policyjnej. Było to nader wygodne. Ale nie nadużywał tego prawa.
Dość szybko przekonał się, że wieczór i żydowska samotność na aryjskiej
ulicy tworzą sytuację zbyt ryzykowną. Wracał kiedyś późnym wieczorem
do domu i jak zwykle przechodnie przyglądali mu się niby spacerującej
małpie. Tylko że tym razem postanowili być bardziej zdecydowani.
Nie mogła przecież bezkarnie prowokować aryjskich przechodniów
żółta opaska. Bo wtedy były jeszcze opaski na rękawach. Żółte gwiazdy
wprowadzono później … Później? Ejże!
6

6 Opaski dla Żydów zostały wprowadzone rozporządzeniem prezesa rejencji kalisko-łódzkiej Friedricha
Ubelhöra z 14 listopada 1939 r. Był to pierwszy tego rodzaju nakaz wprowadzony na terenie Rzeszy.
Natomiast od 11 grudnia 1939 r. w Kraju Warty obowiązywało rozporządzenie Artura Greisera,
nakazujące Żydom noszenie na piersi i plecach żółtej gwiazdy Dawida.

37

Mostowicz_zgck_-010214_.indd 37 14-01-31 14:37