Page 165 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. "Żółta gwiazda i czerwony krzyż" Arnold Mostowicz

Najważniejsza rozmowa w jego życiu

Leżały przed nim obydwa listy. Ten, który otrzymał kilka tygodni
temu, oraz drugi, który zawierał jego gotową do wysłania odpowiedź.
Do odpowiedzi tej zabierał się wielokrotnie, ale za każdym razem coś
go powstrzymywało... Zażenowanie? Niepokój, jak list ten zostanie
przyjęty?... Przełamał się jednak, choć ostatecznym wynikiem nie był
zachwycony. Ale jeśli już zdecydował się napisać, inna odpowiedź nie
była możliwa.
„...Nie to jest jednak główną przyczyną, dla której postanowiłam
do Ciebie napisać. Doszły mnie tutaj przypadkowo słuchy, że podczas
wojny widziałeś się z moim bratem, że zetknąłeś się z nim w zupełnie
niezwykłych warunkach. Wiadomość ta mnie poraziła: nie mogłam
uwierzyć, że to prawda! Przecież nigdy mi o tym fakcie nie wspo-
mniałeś, aczkolwiek okazji do tego było wiele, gdy jeszcze mieszka-
łam w Warszawie i kiedy nasze kontakty były jakże częste i serdeczne.
Nie sądziłam, że w ogóle coś przede mną ukrywasz. O jaką tajemnicę
tu chodzi? Nie rozumiem Twego milczenia. A przede wszystkim, czy to
prawda? Czy rzeczywiście spotkałeś się z Jerzym? Dlaczego dowiaduję
się o tym dopiero teraz i tutaj, daleko od Polski? Dlaczego, dlaczego...”.
Tych pytań nie mógł zbyć milczeniem. Milczenie byłoby
zwykłym tchórzostwem. O kłamstwie nie mogło być mowy. A prawda?...
„Moja Droga! Jakże się ucieszyłem otrzymawszy Twój list, którego
się dalibóg nie spodziewałem. Tyle czasu minęło od chwili, gdy pozba-
wiono Cię pracy jako lekarza, a później wyszczuto z ojczyzny! Kiedy
musiałaś opuścić kraj, zaliczona do wrogiego gatunku «syjonistów» czy
«kosmopolitów». Trzeba było dwudziestu lat, aby skompromitowane
czasami hitleryzmu stare epitety antysemickie zastąpić tymi właśnie,
nowymi, zgodnymi z duchem nowych czasów. Czy zauważyłaś, jak
dokładnie obydwa te określenia odpowiadają swoim duchem i sensem
dawnej «żydokomunie»? 151

151 Żydokomuna – stereotyp przypisujący Żydom główną rolę w stworzeniu komunizmu, który miał być
narzędziem w zdobyciu przez nich władzy nad światem. W Polsce określenie z okresu PRL wskazujące
na przewagę Żydów we władzach, m.in. w aparacie bezpieczeństwa.
163

Mostowicz_zgck_-010214_.indd 163 14-01-31 14:37