Page 246 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Chava Rosenfarb „Między miasteczkiem i Łodzią. Opowieść o miłości”.

wziąć za Jankewa. W jego warsztacie roboty było od groma. Przejął piętro są-
siedniego domu, aby wstawić tam nowe krosna. Rąk do pracy też nie brakło
przy tej masie bezrobotnych tkaczy, którzy z prowincji przybyli do Łodzi, aby tu
szukać szczęścia. Reb Zejwel z jednej strony dotrzymywał warunków umowy
z Jankewem, z drugiej wykłócał się z nim.
Jankew nie przedłużył swojej umowy z reb Zejwlem. W końcu zdecydował się
dogadać z Baruchem, zgadzając się na to, aby ten zorganizował mu jakąś posadę.
Już podczas następnego spotkania Baruch powitał Jankewa szerokim uśmie-
chem.
– Mówię ci, Jankewie, życie pisze lepsze historie niż najpiękniejsze Majse-bi-
cher . Przedstaw sobie, że zaraz po tym, kiedy zgodziłeś się, abym wyszukał ci
12
jakąś posadę, miałem umówioną wizytę u mojego dobrego przyjaciela, handlarza
diamentów, którego córka… panna Polcia jest uczennicą w mojej szkole. Pewnego
pięknego dnia stanie się ona piękną żydowską intelektualistką… O niesamowitym
uroku, tak duchowym, jak i fizycznym, któremu tak ciężko się oprzeć…
W oczach Barucha z błyskiem łobuzerstwa zaiskrzyły gorące ogniki.
– W każdym razie kiedy wyszedłem z jego domu, rzucił mi się w oczy ele-
gancki sklep obuwniczy Iciego Hitlmachera. W tym momencie przypomniałem
sobie, jak reb Icie powiedział mi kiedyś, że buduje się w Bocianach. W każdym
razie, brachu, tego samego wieczoru problem został rozwiązany. Zawróciłem do
kantoru Iciego, dzięki czemu już jutro możesz zaczynać pracę.

2

Jankew stał się „personą” w sklepie obuwniczym Icielego Hitlmachera, w którym
zaopatrywały się eleganckie damy.
Reb Iciele rzeczywiście urodził się w Bocianach i był najmłodszym bratem
lokalnego kupca materiałów drzewnych. Rodzice odesłali go z domu podczas
wielkiego pogromu po śmierci cara Aleksandra II . Dorastał zatem w domu
13
wujka, w Łodzi, kształcił się w jesziwach, a po śmierci rodziców rzadko odwiedzał
swoje rodzinne miasteczko.

12 (jid.) Majse-buch (l.mn. majse-bicher) – zbiór opowieści; najbardziej popularna była Ejn szejn
majse-buch [Piękna księga opowieści], której kompilatorem był Jakow bar Abraham z Międzyrze-
cza na Litwie, a pierwsze znane wydanie ukazało się w 1602 r. Majse-buch miała być żydowską
alternatywą wobec poczytności romansów rycerskich, opartych na wzorcach niemieckich i wło-
skich.
13 Car Aleksander II zginął w 1881 r. w zamachu bombowym. Jego następca Aleksander III rządził
twardą ręką, szczególnym obiektem prześladowań stali się Żydzi oskarżani o uczestnictwo w zabój-
stwie. W wyniku licznych pogromów tysiące Żydów zostało zabitych, setki tysięcy na zawsze opu-
246 ściło Rosję.