Page 229 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Chava Rosenfarb „Między miasteczkiem i Łodzią. Opowieść o miłości”.

burza i połączy się z burzą ze wschodu… Razem zaleją świat i zacznie się czas
sprawiedliwości… Polska zostanie wyzwolona, a my, Żydzi, będziemy w końcu
mieli swoją żydowską ojczyznę!
Niedługo potem w istocie przybiegł do niej z nowiną.
– Binele! – wysapał, zachłystując się z radości – Podpisano deklarację Bal-
foura ! Mamy żydowską ojczyznę!
17
3

Pokój zawitał do Europy niczym biała mewa, którą wzburzone sztormowe fale,
zamiast porwać ze sobą i zatopić, uniosły do nieba.
Piękny Mojsze, podekscytowany, przeszczęśliwy i coraz bardziej obcy Binele,
ciągał ją ze sobą po ulicach i rozgorączkowany szeptał jej do ucha:
– Rozumiesz, Binele? Rozumiesz, co się dzieje? Dosłownie na naszych oczach
powstaje ze skorup nowy świat. Wszyscy poniżeni i znieważeni, wszyscy wygłodzeni
i wyzyskiwani wyprostują się i podniosą głowy. I my, Żydzi, również. Powstanie
nowy Żyd, nowy człowiek, lepszy, życzliwszy wobec innych. Weźmie swój los we
własne ręce i poprowadzi świat z powrotem do utraconego raju! Wygraliśmy
wojnę, która zakończy wszystkie wojny! – Mojsze mówił jak natchniony, niczym
prawdziwy poeta. Pocałował Binele na środku ulicy i wyszeptał jej do ucha: –
Nasze dzieci będą żyły w szczęśliwszym świecie, Binele!
I tak się też wkrótce stało, że Polska – udręczona, ciągle rozdarta na kawałki,
podzielona ziemia, powstała na nowo niczym feniks z popiołów. Odrodziła się
– wymarzona, wytęskniona i wyzwolona przez jej oddanych synów, jej poetów,
piewców, jej robotników i chłopów, a także przez mieszkających od pokoleń w jej
miastach i miasteczkach Żydów. Żydów, którzy zarówno swoją pracą w pocie
czoła, jak i krwią przelaną podczas pogromów i w walce o jej wolność – wykupili
sobie prawo, by nazywać tę oto ziemię ojczyzną.
Gdy pewnego pięknego poranka Łódź przebudziła się – unosił się nad nią
swobodnie biały, polski orzeł. Miliony orłów wzlatywały z biało-czerwonych sztan-
darów powiewających z parapetów okiennych i bram, z czapek i klap marynarek.
Józef Piłsudski, bohaterski syn polskiej ziemi, twórca legionów, przywódca walki
o wolność, został uwolniony z magdeburskiej twierdzy. Ściągnęły do niego pol-
skie oddziały z rozwiązanej armii carskiej oraz oddziały armii generała Hallera
z Francji i utworzona została armia wolnej Polski. Wystrojeni w nowe, polskie

17 Nie było czegoś takiego jak „podpisanie” deklaracji Balfoura – chodzi o list wysłany 2 listopada
1917 r. przez brytyjskiego ministra spraw zagranicznych lorda Arthura Jamesa Balfoura do barona
Waltera Rothschilda, przywódcy społeczności żydowskiej w Wielkiej Brytanii, w którym rząd bry-
tyjski deklarował poparcie dla ustanowienia w Palestynie narodowego domu dla narodu żydow-
skiego. 229