Page 585 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Chava Rosenfarb - Listy do Abraszy.

przyklejeni jedno do drugiego. Zduszone dźwięki wydobywają się z Twoich ust
i toną w siwym puchu na głowie staruszki. Ona, trzymając w ręce pobłyskującą
lampę naftową, wtula głowę w Twoją pierś. W końcu wszyscy troje wchodzimy
głębiej do pokoju i zamykamy drzwi. W środku jest cudownie ciepło.
– Jezus Maria. – Stara kobieta wciąż się Ciebie trzyma. – To naprawdę ty,
Abraszynku. Bogu dzięki, że żyjesz. Co tu robisz w środku nocy? – Spogląda na
mnie i podnosi lampę, aby oświetlić moją twarz. – A kto to jest, Boże w niebiesiech?
Nie odpowiadasz na jej pytanie, tylko prostujesz się i jak człowiek wyczekujący
ogłoszenia wyroku śmierci, pytasz:
– Gdzie jest mama?
Stara kobieta trzęsie głową.
– Nie pytaj, najdroższy, nie pytaj. – Jej wzrok pełen łez szuka czegoś na Twojej
twarzy. – Jak strasznie wyglądasz, serce. Chodź, zagrzeję ci czegoś do jedzenia.
Z lampą w ręku udaje się do kuchni. Idziemy za nią i ją obserwujemy. Dmucha
w piecyk, żeby wzniecić płomień i dokłada szczapek. Pomimo wieku i zmęczonego
wyglądu, wciąż jest krzepka i energiczna w ruchach.
– Wszystko ci opowiem, najdroższy Abraszko, musisz to wiedzieć – mówi
pewniejszym głosem, jakby dopiero doszła do siebie. – I musimy być cicho.
Mój stary śpi w alkierzu po drugiej stronie ściany. Przebudził się, gdy zapuka-
liście. A jeśli przyłapie nas tu mój zięć Stefan, wszystkich nas wyrzuci. Potrafi
to zrobić, sukinsyn. Wszystkie moje dzieci są z Armią Krajową 381 , ale ten łajdak
to tchórz.
– Dlaczego miałby nas wyrzucać, nianiu? To przecież mój dom, moje siedli-
sko. – Nazywasz ją pieszczotliwie „nianią”, jak zwykłeś to czynić w dzieciństwie.
Patrzysz na nią wściekle rozpalonym wzrokiem, zupełnie rozbity. W sercu mam
nadzieję, że nie wspomnisz jej o pozostałych czekających na zewnątrz.
– To był twój dom, moje dziecko, był – potwierdza Fredka, kiwając smutno
głową i przygotowując miski z jedzeniem. Zauważa Twój wzrok. – Dlaczego
tak na mnie patrzysz, Abraszko? – pyta. – Twojej mamusi nie ma. Odeszła.
Mordercy zabili ją w brzezinie. Nie hałasuj tak, chodząc po podłodze. Siadaj.
Stefan może Cię usłyszeć. Łatwo się budzi, czort, niech go cholera. Zaraz na
drugi dzień nas tu przeprowadził. – Stawia parującą miskę z jedzeniem na stół,
bierze nas pod ramiona i prowadzi do stołu. Patrzę na drzwi, nie mogę się do-
czekać, by wybiec do reszty. Ale boję się to zrobić. – Posilcie się odrobiną jadła
– mówi Fredka i w pośpiechu wraca do krojenia chleba. Po chwili znów jest obok
nas z dwiema pajdami, a zaraz potem przy kuchni, Bóg wie po co mieszając
w garnku drewnianą łyżką.

381 Pomyłka Autorki. Oficjalnie Armia Krajowa została powołana rozkazem Naczelnego Wodza gene-
rała broni Władysława Sikorskiego 14 lutego 1942 r. Ale wywodziła się ze Związku Walki Zbrojnej
powstałego w listopadzie 1939 r. 583