Page 564 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Chava Rosenfarb - Listy do Abraszy.

była wyciągnięta i chuda. Fizjonomia zdawała się składać jedynie z pary oczu,
głęboko osadzonych pod odstającymi brwiami, długiego nosa i szerokich ust.
Reszta to sama skóra i kości. Wyglądał obco, a jednak swojsko i znajomo. Ten
sam Gabi.
Minęło wiele godzin, zanim zdołały przyzwyczaić się do myśli, że Gabi naprawdę
jest tu, że jest razem z nimi, i nie ma niebezpieczeństwa, że ktoś go zabierze.
Dopiero wieczorem, gdy minęła największa euforia, a Balci wróciły kolory na
policzkach, usiadł przy stole i zaczął ze szczegółami opowiadać… doszczętnie
psując nastrój.
Powiedział, że Nońka zabrano od razu przy pierwszej selekcji. On, Gabi, po
kilku tygodniach w Auschwitz wysłany został do obozu Gusen II 369 , do Austrii, gdzie
znajdowały się fabryki messerschmittów . Pracowali pod ziemią. Jedzenie było
370
straszne, jeden chleb na szesnastu ludzi. Zapleśniały. Zupy – woda z łupinami
ziemniaków. Morderstwa były na porządku dziennym. Starszy blokowy bił deską
po głowie i sprawdzał, co jest twardsze – głowa czy deska. Grubym żelaznym
drutem bił ofiary, często na śmierć. „Grzesznika” zabierano do Waschstube 371 ,
tłuczono go i podtapiano w beczce, aż przestawał oddychać. Nawet weterani
z Auschwitz nie wytrzymywali długo.
W obozie niebezpiecznie było być człowiekiem wysokim. Łatwo przyciągało się
uwagę, gdy głowa wystawała z kolumny maszerujących jak wykrzyknik. Wysoki
wzrost sam w sobie stanowił wyzwanie, symbol buntu. Dlatego Gabi bywał bity
częściej niż inni w obozie. Otrzymać dwadzieścia pięć razów, o ile się wytrzyma-
ło, oznaczało bycie tak pokiereszowanym i połamanym, że człowiek mógł być
pewien odpadnięcia przy najbliższej selekcji. Gabi ze szczegółami opisał rytuał
bicia. Prawie umarł, ale w czasie liczenia nawet nie pisnął, tylko – zgodnie z roz-
kazem – liczył na głos otrzymywane razy i nie tracił przytomności. Można mu
było wierzyć. Był uparty jak osioł.
Nie mógł jednak dłużej pracować, wysłano go więc do obozu Kaufering 372 .
Kaufering mieści się wśród bawarskich lasów, niedaleko Monachium. Była to
część konglomeracji obozów, której centralę stanowiło Dachau. W Kaufering

369 Konzentrationslager Gusen (Gusen I i II ) – niemiecki obóz koncentracyjny utworzony na początku
1940 r. jako podobóz Mauthausen, znajdował się na terenie Austrii w pobliżu Linz. Więźniowie
pracowali w kamieniołomach, budując pod ziemią jedną z największych fabryk zbrojeniowych III
Rzeszy.

370 Od 1944 r. w Gusen II więźniowie produkowali części do najnowocześniejszego samolotu niemiec-
kiej armii – odrzutowego Messerschmitta 262 oraz rakiet V-2.
371 Waschstube (niem.) – umywalnia, łaźnia.
372 Kaufering był jednym z podobozów położonego w Bawarii obozu KL Dachau. Więźniowe praco-
wali tam w skrajnych warunkach, ich niewolnicza praca służyła do budowania tajnych niemiec-
562 kich fabryk zbrojeniowych.