Page 108 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Chava Rosenfarb - Listy do Abraszy.

że całymi dniami studiuje święte pisma. Tylko nominalnie jest zatrudniony jako
„człowiek” w jednym ze sklepików z żywnością, należących do bogatej siostry
Rejzeli. Ale Rachela jest rozważna i oszczędna. Od wielu lat oszczędza. Teraz
dzięki temu może urobić sąsiada z naprzeciwka. I tak w wielkiej tajemnicy przed
mężem, a także przed Binele, pilnuje tego, aby dzięki odpowiedniej opłacie zwolnił
się pokoik naprzeciwko.

*

Binele i Jankew wprowadzają się na facjatkę na czwartym piętrze domu
przy ulicy Nowomiejskiej. Prowadzi do niej brudna klatka schodowa, oświetlona
przez ledwo żywą, migotliwą lampę gazową, albo wręcz jest tam zupełnie ciem-
no. Za to przez wysoko umieszczone okno w pokoju widać wielki kawał nieba.
Tym, którzy przez nie wyglądają, bałuckie domki wydają się odległe, zanurzone
w jakiejś głębinie, a sam pokoik staje się gondolą balonu unoszącego się nad
miastem i goniącego obłoki.
W pokoiku znajduje się łóżko będące jednocześnie miejscem do siedzenia przy
stole. Blisko stołu stoi mały piec z jedną fajerką, a skrzynka w kącie służy jako
ławka na wodę i miejsce na kuchenne utensylia. Gdy Binele i Jankew uzbierają
parę złotych, idą na pchli targ i kupują małą szafę z dykty na ubrania. Odnoszą
się do niej z wielkim nabożeństwem, nazywając ją „garderobą”, ponieważ ma
lustro i jest najdroższym z przedmiotów, które do nich należą. W pokoju zostaje
nieco wolnej przestrzeni o szerokości trzech podłogowych desek, co akurat
starcza na to, by coraz grubsza Binele i Jankew mogli do siebie podejść i paść
sobie w ramiona po długim dniu niewidzenia się.
Pewnego szabasu podczas spaceru do cygańskiego taboru za Bałutami
104
udaje się im wygrać obrazek. Tak właściwie to wygrywa go Jankew za strzelanie
do celu, ale Binele sama wybiera go spośród różnych fantów jako nagrodę.
Obrazek – tania odbitka obrazu malarza Milleta – jest oprawiony w ramkę ze
105
szkłem i przedstawia zamyśloną chłopkę, która modli się o świcie sama jedna
pośród pól. Młodzi zawieszają ten obrazek na ścianie z boku łóżka, ponieważ na
naczelnym miejscu wisi ich fotografia ślubna. Binele wiesza w oknie firankę. Na
parapecie stawia dwie doniczki z kwiatami, które – zaśnieżone i niemal zamarz-
nięte – przyniosła z targu i przywróciła do życia. I oto już są urządzeni.
To wciąż jeszcze są te dni, kiedy Binele i Jankew postrzegają cały świat i ba-
łucki pejzaż przez srebrny, wyszywany śniegiem welon. Dzięki niemu przyjmują

104 Cygański tabor na obrzeżu Bałut opisała barwnie Chava Rosenfarb w drugim tomie Bocianów.
Zob.: Między miasteczkiem i Łodzią. Opowieść o miłości. Zob. Źródła przypisów.
105 Jean-François Millet (1814-1875) – francuski malarz realistyczny tworzący w XIX wieku, malował
106 głównie wiejskie sceny rodzajowe.