Page 98 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Arie Aksztajn (Eckstein) - Ciotka Ester”.

– To dlaczego ty się obracałeś?
– Bo kiedy to pojąłem, było już za późno! Rozumiesz?
– Nie – przyznaję.
– Spróbuję ci to wytłumaczyć jak najprościej. Na naszym świecie zawsze
będą garby, aż do przyjścia Mesjasza.
– Czy to musi tak być?
– Trudno mi odpowiedzieć na twoje pytanie, ale tak jak mi zdrowy rozsądek
dyktuje, tak to wygląda. Widzisz, Pan Bóg posiada na składzie pewną liczbę
garbów i zapewne zastanawia się, jak je rozdzielić. Jeżeli Pan Bóg obdarzy gar-
bem dziecko bogatych rodziców, to ich krzyki i modły najętych cadyków dotrą
do nieba i nie dadzą mu spokoju. To co on robi? Po prostu daje je dzieciom,
które nie mają rodziców i nie mają pieniędzy na najęcie płatnych modlących
się i wówczas żadne modlitwy mu nie przeszkadzają.
– Chaim, skąd ty to wiesz? – pytam cichutko, tajemniczo.
– Nie mogę wiedzieć na pewno, ale z własnego doświadczenia wiem, że tylko
w ciemnych, brudnych izbach, pełnych głodnych dzieci spotykam garbusków.
– Ale czemu tak się dzieje?
– Według mnie przyczyna tkwi w przekleństwach. Bo przekleństwo,
które wymyka się z ust, jest jak pyłek kurzu. Wiele takich pyłków zamienia
się w chmurę, chmura zasłania słońce i nie pozwala mu dotrzeć do izb. Wte-
dy ciemność osiada na ścianach domu i na duszach. I duszom robi się coraz
trudniej, ciemniej. A tam gdzie jest ciemno, jest coraz więcej przekleństw.
Taki jest porządek świata.
Opowieści Chaima wzbudzają we mnie strach. Zna on tajemnice ziemi
i nieba. Może on jest jednym z łamedwowników , którzy kręcą się po świecie
22
i wyglądają jak zwykli ludzie, jak ja i ty? Mama mi opowiadała, że można po-
znać tych ludzi po tym, że świeca pali się ponad ich głowami. Postanowiłem to
sprawdzić. Nie spałem w nocy. Rzeczywiście zobaczyłem wśród nocy palącą
się świecę nad głową Chaima. Paliła się po to, by mógł pracować do rana. Dla
mnie nie zmieniło to niczego. Chaim pozostał jednym z łamedwowników,
dzięki którym istnieje świat. Wszystko, co robi, ma swój sens i głębię. Byłem
bardzo dumny z naszej przyjaźni.

22 Łamedwownik (jid.) – według legendy jeden z Trzydziestu Sześciu Sprawiedliwych, którzy poja-
wiają się w każdym pokoleniu. To dzięki ich zasługom ten świat może wciąż trwać. Liczba 36
98 jest sumą wartości liczbowej hebrajskich liter łamed (30) i waw (6).