Page 19 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Zenia Larsson - Cienie przy drewnianym moście.

Zwrócił nagle uwagę na dziwne budowlane konstrukcje po obu stronach
ulicy – wysokie, drewniane rusztowania, wokół nich stosy desek . Ulica
6
prowadziła chyba do miasta, bo środkiem szła linia tramwajowa. Tramwaje
przejeżdżały, nigdzie się nie zatrzymując. Jakub nie umiał się domyślić, jakie
mogło być przeznaczenie takiej budowli. Chciał spytać któregoś z robotni-
ków, lecz się nie odważył, bo nie chciał przeszkadzać, nie wiedział też, czy to
nie jest zabronione.
Zamierzał właśnie zawrócić, kiedy poczuł czyjąś rękę na ramieniu i usłyszał
tuż przy uchu dobrze mu znany głos:
– Jakub, to naprawdę ty? Pomyśleć, że tu się spotykamy…
Lewin odwrócił się i ujrzał okrągłą, uśmiechniętą twarz Goldberga.
Icek Goldberg, przyjaciel od lat, zniknął mu jakoś z horyzontu przed kil-
koma miesiącami, a oto stał tu przed nim, jak zawsze z uśmiechem w swoich
małych, ciemnych oczach, i w kapeluszu jak zwykle przekrzywionym na
czubku głowy, choć zimno było przecież okrutne.
Lewin wyciągnął ręce.
– Icek, nie wierzę własnym oczom. Ty tutaj?
– A gdzie miałbym być? – Goldberg wzruszył ramionami. Przywitał
serdecznie przyjaciela, po czym wsunął ręce głęboko do kieszeni. – Wiesz
sam, jak to jest, takie czasy, chce się być w swoich stronach. Wprawdzie
na Bałutach, ale jednak w Łodzi, chociaż Łódź przemianowali teraz
na Litzmannstadt .
7
– Gdzie ty się wcześniej podziewałeś? – spytał Lewin.
– A no trochę tu, trochę tam. Najpierw pojechaliśmy do Krakowa, do
siostry Hanny, ale potem pomyśleliśmy, że lepiej nam będzie w Warszawie,
u moich kuzynów, Maszelów, wiesz. Ale u nich, Boże drogi, i bez nas mieli
przepełniony dom, piętnaście sztuk w dwóch pokojach. Nic innego nie mo-
gliśmy znaleźć, więc wróciliśmy do Łodzi przed tygodniem. Pytaliśmy Pilka,
powiedział, że nic o was nie wie i czym prędzej wypchnął nas ze sklepu. On
teraz boi się Żydów jak zarazy, ten twój były gospodarz.

6 Drewniane kładki nad głównymi ulicami getta powstały w pierwszej połowie 1940 r. Miały
one umożliwić mieszkańcom przechodzenie między poszczególnymi częściami dzielnicy. Ulice
Zgierska i Limanowskiego były wyłączone z getta. Ruch na nich odbywał się tylko w zamknię-
tych pojazdach (tramwajem albo autem) lub za okazaniem przepustek.

7 Oficjalnie nowa nazwa Łodzi została ogłoszona 11 kwietnia 1940 r. 19