Page 271 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Chava Rosenfarb "Bociany. Opowieść o sztetlu”.

Po drodze jednak zatrzymał się przed synagogą i wszedł do wewnątrz. Znalazł
modlitewnik i zaczął czytać szeptem, powoli – żeby się uspokoić i odzyskać
równowagę ducha.
Szames, reb Lejbele Pożeracz Japcoka zauważył go i podszedł, żeby się z nim
przywitać. Josel w odpowiedzi uścisnął mocno jego dłoń.
Reb Lejbele pociągnął nosem i zawołał:
– Ty bezwstydny odszczepieńcu! Jak śmiesz przychodzić do tego świętego
miejsca pijany na umór, Boże dopomóż nam, w samym środku dnia, w samym
środku tygodnia?!

2

Binele zaczęła pracować jako służąca u Sary-Lei Szojchetowej. Nie przepraco-
wywała się jednak, chociaż w domu przez cały dzień panował rejwach i ciągle
ktoś przychodził lub wychodził, było więc co robić – jeśli miało się na to ochotę.
Sara-Lea pościła w każdy poniedziałek i czwartek, a jeśli chodziło o prowadzenie
gospodarstwa domowego, nie była pedantyczna. Miała na głowie ważniejsze
sprawy, a mianowicie: zajmowanie się gospodarstwem Rebojne szel Ojlem. Ko-
biety wprawdzie zwykły zostawiać to zajęcie mężczyznom, ona jednak uważała,
że potrzeba tu też kobiecej ręki.
Dopóki w domu znajdował się garnek ugotowanej owsianki, izby były poza-
miatane, podłogi wyszorowane i wszystko przygotowane na szabas, Sara-Lea
nie poświęcała banalnemu ziemskiemu życiu nadmiernej uwagi. Co więcej – nie
oczekiwano tego od niej. Miała dwie zaradne, zamężne córki, które były bardziej
praktyczne od swojej matki, gdy chodziło o takie codzienne sprawy. Sara-Lea
była bowiem całymi dniami tak pochłonięta innymi światami, tak nieobecna
duchem, że wszystko, co robiła, powodowało problemy dotyczące koszeru.
Mieszała produkty mleczne z mięsnymi , skutkiem czego nie tylko potrawy,
5
ale również naczynia stawały się trefne, a kiedy raz kupiła swojemu mężowi
spencer u gojki, okazało się, że zawierał niekoszerną mieszankę materiałów
6
– szatnez .
7
Sara-Lea przyjęła Binele do siebie nie tylko po to, by dziewczyna utrzymywała
mieszkanie w porządku, lecz również dla dużo ważniejszego celu, a mianowicie,

5 W kuchni żydowskiej prowadzonej według zasad kaszrutu produkty mięsne nie mogą być spoży-
wane razem z produktami mlecznymi, muszą być także oddzielnie trzymane i gotowane w innych
garnkach. Posiłki mleczne i mięsne powinna dzielić kilkugodzinna przerwa.
6 Spencer – męski strój, rodzaj krótkiej kurtki.
7 Szatnez (hebr. mieszanie materiałów) – przepis religijny judaizmu wywiedziony z Kpł 19, 19 i Pwt
22, 11, który zakazuje łączenia włókien wełny i lnu w tkaninach; również: tkanin z wełny i lnu. 271