Page 230 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. "Żółta gwiazda i czerwony krzyż" Arnold Mostowicz

Chciał Neumannowi powiedzieć o propozycji Emila, ale już nie zdążył.
Sam Oberscharführer (sędzia z meczu piłkarskiego) przyszedł omówić
z Neumannem jakieś tam sprawy. Potem też nie znalazł okazji, by wspo-
mnieć Neumannowi o możliwości amputacji. Około południa przenie-
siono nieprzytomnego ciągle Morosa i położono na długim drewnianym
stole zamienionym na stół operacyjny. Okazało się, że mają jeszcze jed-
nego pomocnika – Żyda węgierskiego, który był pielęgniarzem.
Zanim zabrał się do dawania narkozy, w pokoiku znalazło się może
z dziesięciu Niemców. A Neumann, w miarę jak zwiększała się liczba
widzów, coraz bardziej wchodził w rolę głównego protagonisty zmonto-
wanego przez siebie spektaklu.
Moros był początkowo bardzo niespokojny, ale wystarczyło kilka kropel
eteru na maseczkę, by go uśpić. Neumann zabrał się szybko do roboty.
To skalpelem, to pincetką, to jakimś innym narzędziem pokazywał
Niemcom fragmenty strzaskanego łokcia.
– Oto kość ramieniowa, a tu dwie kości przedramienia: kość łokciowa
i promieniowa... A oto torebka stawowa. Tutaj mamy uszkodzone naczynia
i zerwany nerw...
Mówił powoli, używając nader poprawnej niemczyzny. Chciał, aby to
było widoczne, iż całą tę ponurą farsę na użytek hitlerowskiej widowni
traktuje poważnie. Może przypomniał mu się obraz Rembrandta i teraz
marzyło mu się naśladowanie doktora Tulpa? Chociaż bardziej przypo-
189
minało to przedstawienie prowincjonalnego Grand Guignolu ...
190
Niemcy pochylili się nad Neumannem i z uwagą śledzili jego ruchy.
Od czasu do czasu wymieniali między sobą jakieś uwagi, z uznaniem
kiwając głową. Uważali prawdopodobnie, że po tym wykładzie staw
łokciowy nie będzie miał dla nich tajemnic...
W pewnej chwili Neumann przerwał swój pokaz. Zamknął oczy i przez
dłuższą chwilę intensywnie się nad czymś zastanawiał. Potem cedząc

189 Chodzi o słynny obraz Lekcja anatomii doktora Tulpa, namalowany w 1632 r. przez holenderskiego
malarza Rembrandta. Dzieło powstało jako upamiętnienie publicznej sekcji zwłok, których
dokonywano co roku w Amsterdamie. Na płótnie przedstawiona jest sekcja zwłok złodzieja Adriana
Arisza, przeprowadzona przez doktora Nicolaesa Tulpa.
190 Grand Guignol – paryski teatrzyk w okolicy Pigalle, który specjalizował się w pokazach
naturalistycznych horrorów.
228

Mostowicz_zgck_-010214_.indd 228 14-01-31 14:38