Page 89 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Arie Aksztajn (Eckstein) - Ulica Dolna.

Rozdział III

Świat składa się z dwóch ulic, Dolnej i Zgierskiej. Oczywiście są też inne ulice,
ale to już nie mój świat. Pomiędzy tymi dwiema jest jeszcze jedna mała uliczka
– Flisacka. Chociaż leży tak blisko, ma już inny charakter. Jest bardziej senna,
mieszkający tam ludzie też są bardziej senni, podstarzali, bardziej religijni.
Domy na tej ulicy są mniejsze i większość chyli się na bok albo do przodu,
a ich dachy częściej podparte są belkami. Właściciele domów większość cza-
su wysiadują w bramie, gapiąc się na przechodniów lub jeden na drugiego.
Mają podobne ubrania. Wszyscy noszą czarne kaszkiety z krótkim daszkiem,
długie kapoty i o dwa numery za duże buciory, żeby w zimie napchać do nich
słomy dla ochrony przed mrozem. W lecie nie warto już wyjmować słomy,
bo i tak niedługo nadejdzie jesień, a w jesiennym błocie dobrze wcisnąć do
środka jeszcze ze dwie pary wełnianych skarpet, dla ochrony przed wilgocią.
A potem kończy się jesień i znów przychodzi zima. Przesiadujące na progu
kobiety mają ubrania dość podobne do męskich, z tym że są trochę bardziej
kolorowe, na przykład chustki na głowę albo kraciaste szale są zielone, żółte
i czarne. One też noszą za duże buty, też siedzą przy oknach i patrzą. Tak sie-
działy ich matki, tak siedziały ich babki, więc i one wciąż gapią się na ten sam
widok, który się nie zmienił i nie zmieni. Czasami przejeżdża wóz ciągnięty
przez konia, którego podkowy też są o dwa numery za duże na jego kopyta.
Mieszkańcy mają znudzone spojrzenia, jakby chciały powiedzieć, że tu nic
się nie zmieni. Nie warto się wysilać, tak było i tak będzie.
Na ulicy Flisackiej znajdują się dwie synagogi. Synagoga krawców oraz
synagoga szewców, rzeźników i tkaczy. Tam w środku też nic się nie zmie-
niło. Te same modły, te same głosy, ta sama rozmowa między modlitwami.
Wszyscy znają się z przodu i od środka, dosłownie od samego brzucha. Jest
też sztybel kilku starców, usytuowany na końcu ulicy na parterze, nie-
29
mal w piwnicy. Wstęp do niego dozwolony jest tylko garstce kabalistów.

29 Sztybel (jid.) – budynek lub jego część, w którym mieści się dom modlitewny chasydów. 87