Page 249 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Arie Aksztajn (Eckstein) - Ulica Dolna.

się przygnębiony. Po prostu nie mam już siły toczyć się z miejsca na miejsce
między ludźmi. Chciałbym teraz umrzeć. Zazdroszczę Bronce. Wszystko ma
za sobą. Zygmunt i cała reszta wydają mi się obcy i nie rozumiem, dlaczego
miałbym z nimi pozostać. Coś we mnie tężeje. Z radością bym ich pozabi-
jał, niech wyzdychają. Gdzie, do diabła, wszyscy się podziali? Gdzie jest Berl
Szleper, gdzie jest mama, gdzie Chawale, tak bardzo ich potrzebuję, a oni
są tak daleko…
– Czemu nie jesz? – pyta Zygmunt. Widocznie nie jest mu miło, że nie jem.
Patrzę na wszystkich i nie widzę nikogo. Nikt nie ma twarzy. Mają tylko
szczęki i zęby. Szczęki mielą jedzenie. Niech się udławią. Całe auto cuchnie
kiełbasą i żółtym serem. Nawet pani Zofia i pani Halina pracują zawzięcie.
Co chwila odgryzają kawałki chleba. Kromka chleba znika między zęba-
mi. Jedzenie sunie w górę i zjeżdża w dół. Szczęki przesuwają się w lewo
i w prawo. Oprócz ust jedzą też oczy, zjadają czyjąś porcję. Raptem nie ma
Pedagożki, nie ma wychowanków, jest tylko jedzenie, które trzeba skończyć.
Dźwięki i zapachy zlewają się ze sobą. Wszyscy żują, wszyscy mielą. Teraz
głosy uspokajają się, stają się coraz cichsze i cichsze. Przestali jeść. Zygmunt
śmierdzi kiełbasą. Z gęby mu cuchnie jak ze ścieku. Nażarte oczy stają się
trochę wyłupiaste. Dostaję od niego wykład, czym jest ochronka. Jak tam
jest, co się tam robi i jakie są tam dziewczyny. Ma tam przyjaciółkę. Nazywa
się Tosia i jest blondynką. Na koniec informuje mnie, że jego prawdziwe imię
to Jenkel. Goje nazwali go Zygmuntem. Wszystko to wyjaśnia mi w jidysz.
Ale swoje poglądy i to, czym jest psychologia, wykłada po polsku, zapewne
chcąc podrażnić i zdenerwować obie Pedagożki, doprawia to jednak szczyptą
jidysz, żebym i ja rozumiał.
– W ochronce żywisz się, śpisz i sikasz psychologią. Ochronka jest jak
zakład szewski. Przychodzi rozdarte, brudne dziecko z dziurami w duszy.
Kładą je na stole, a pani Zofia i pani Halina biorą psychologię i zaczynają je
naprawiać. Najpierw zatykają mu umysł, mózg i duszę. Żeby nie myślało.
Potem usuwają mózg łyżeczką. Dziecko w sierocińcu nie potrzebuje mózgu.
Mózg otrzymuje dopiero wtedy, gdy odchodzi. Wiele dzieci wcale go nie chce
z powrotem, bo przywykły do życia bez niego. W ochronce potrzebne są tylko
szczęki do jedzenia i pięści, żeby was nie pobito. Cały tamtejszy personel – tu
Zygmunt spojrzał na dwie kobiety – to oszuści, idioci i pijawki.
Przerywa na chwilę i patrzy na kobiety, żeby sprawdzić, jakie wrażenie zrobił
jego wykład. Pani Zofia i pani Halina odpowiadają uśmiechem. Widocznie
są do tego przyzwyczajone. 247