Page 102 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Litzmannstadt Getto. Ślady.

„pierwsze miasta, które mają być oczyszczone z Żydów, to Berlin, Wiedeń i praga”.
Joseph goebbels, 24 września 1941 r.
‘the first cities to be cleansed of Jews are Berlin, Vienna and prague.’
Joseph goebbels, September 24, 1941

wiedeńskich Żydów. Kolejne deportacje przeprowa- the vicinity of Lublin. Subsequent deportations took
dzono w 1941 roku – m.in. do Opola Lubelskiego, place in 1941; about 10,000 residents of Vienna were
Kielc, Łagowa, Izbicy i Łodzi – deportowano około sent to Opole Lubelskie, Kielce, Łagów, Izbica, Łódź
10 tysięcy wiedeńczyków. Kolejne grupy kierowa- and other places. Other groups were directed further
no również dalej na wschód – do Mińska, Kowna to the east to Mińsk, Kowno and Riga; a year later
i Rygi, w następnym roku celem deportacji było the Theresienstadt ghetto and Auschwitz-Birkenau
getto w Theresienstadt i obóz Auschwitz-Birkenau. became the destination for the deportees. Only about
Zaledwie około 2 tysięcy wiedeńskich Żydów ocalało 2,000 Viennese Jews survived the Holocaust.
z Zagłady.

praga / prague

Przed II wojną światową Praga była jednym z naj- Before World War II Prague was one of the most
ważniejszych ośrodków życia żydowskiego w Europie important centres of Jewish life in central Europe.
Centralnej. Będący pod silnym wpływem kultury The Jews of Prague, heavily influenced by German
niemieckiej prascy Żydzi stanowili o niezwykłej culture, constituted the extraordinary intellectual
sile intelektualnej i kulturalnej tej społeczności. and cultural strength of their community. In 1939,
W 1939 roku w Pradze mieszkało ponad 92 tysiące Prague had over 92,000 Jewish inhabitants, who ac-
Żydów, co stanowiło niemal 20 procent populacji counted for almost 20% of the city’s population. The
miasta. Stolica państwa czechosłowackiego była tym capital of the Czechoslovak state was home to one
samym jednym z największych skupisk żydowskich of the largest Jewish communities in central Europe.
w środkowej Europie. The German occupation of the Czech Republic and
Niemiecka okupacja Czech oraz utworzenie the establishment of the Protectorate of Bohemia
Protektoratu Czech i Moraw w marcu 1939 roku and Moravia in March 1939 deteriorated the situation
wpłynęła na pogorszenie sytuacji mieszkających tu of its Jewish residents. Both the German occupation
Żydów. Represje były wynikiem działania zarówno authorities and the local collaborationist Czech au-
okupacyjnych władz niemieckich, jak i lokalnych thorities ordered repressions The Nuremberg racial
kolaboracyjnych władz czeskich. Na teren Protek- laws were introduced in the Protectorate; from June
toratu rozciągnięto norymberskie ustawy rasowe, 1939, on the order of German authorities, Jews were
od czerwca 1939 roku na mocy dekretu władz nie- excluded from the economic life of the occupied
mieckich wyłączono Żydów z życia gospodarczego country. In August segregation was introduced in the
zajętego kraju. W sierpniu wprowadzono segregację restaurants of Prague; Jews were not allowed to use

101