Page 47 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Chava Rosenfarb - Listy do Abraszy.

Rozdział trzeci

Dzień trzeciego maja 1922 roku. Wielkie narodowe święto młodej polskiej
48
republiki . Sklepy są zamknięte, handel i zamieszanie ustały. Fabryki milczą.
Ceglastoczerwone kominy fabryczne wyglądają niczym las wielkich szyj z otwar-
tymi pyskami. Zamiast pluć dymem, wdychają dzisiaj jasne niebo. Zamiast wycia
fabrycznych syren, szumu maszyn i nieustannego stukotu kół na bruku, dzisiaj
przez miasto niesie się monotonny dźwięk kościelnych dzwonów . Monotonia
49
ta przerywana jest od czasu do czasu dzwonieniem tramwajów wypakowanych
uczniami, którzy zmierzają w kierunku podmiejskich pól i lasów na majówkę.
Środkiem ulicy Piotrkowskiej maszerują grupy chorążych gimnazjalistów
50
i wojska z biało-czerwonymi flagami i milczącymi orkiestrami. Ciągną do punk-
tów zbiórki, gdzie niebawem rozpocznie się parada. Na chodnikach zbierają się
już odświętnie wystrojeni Polacy, mali i duzi, młodzi i starzy. Wzdłuż budynków
spacerują gojowscy sprzedawcy cukierków, lodów i balonów.
Na ulicach widać nielicznych Żydów. Dzisiaj miasto nie należy do nich – tak
by się mogło przynajmniej wydawać. Ale pod fasadą nieżydowskiego spokoju
i święta żydowska Łódź pulsuje normalnym rytmem. Żydowskie życie miejskie

48 Święto Narodowe Trzeciego Maja obchodzone jest przez Polaków w rocznicę uchwalenia Konsty-
tucji 3 maja 1791 r. W okresie zaborów celebrowanie tego dnia było zakazane. Ponownie rocz-
nica Konstytucji 3 maja została uznana za święto państwowe uchwałą Sejmu Ustawodawczego
z 29 kwietnia 1919 r.
49 3 maja jest także obchodzone w Kościele katolickim w Polsce jako Święto Najświętszej Maryi
Panny Królowej Polski.

50 Tu w znaczeniu: osób niosących sztandary. 45