Page 324 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Roman Kent "Jedynym wyjściem była odwaga".

Ta Fundacja, zaaprobowana przez około dziewięćdziesiąt procent
członków Bundestagu, stanowi sumienie nowego pokolenia. Tak,
została powołana do życia o sześćdziesiąt lat za późno i stanowi
jedynie symboliczny gest rekompensaty finansowej za pracę nie-
wolniczą i przymusową. Stanowi jednak również moralne uznanie
wyrządzonych niegdyś krzywd i tak też my, ocalali, ją odbieramy.
Ani ja, ani inni ocalali zaangażowani w negocjacje nie mówiliśmy
o pieniądzach. Jakże moglibyśmy to robić? Życie półtora miliona
żydowskich dzieci nie ma ceny. Nigdy nie będziemy przeliczać moral-
ności i etyki na dolary i centy. Kładziemy nacisk jedynie na moralność.
To jest nasz święty obowiązek.
My, ocalali, nie możemy ani przebaczyć, ani zapomnieć. Mogłoby
to uczynić jedynie sześć milionów pomordowanych, lecz oni nie żyją,
a ich głosów nie można już usłyszeć. Dlatego naszym przeznaczeniem
– nas, ocalałych i was, narodu niemieckiego – jest dźwigać ciężar
owej potwornej zbrodni przez całą wieczność.
Nie przyszliśmy tutaj płakać ani domagać się litości i miłości.
Jesteśmy tu dla upamiętnienia popiołów rozrzuconych po gettach
i obozach koncentracyjnych; przybyliśmy ze świadomością, iż o tych
popiołach i kościach pomordowanych Żydów spoczywających w gro-
bach nie można i nie wolno zapomnieć, ponieważ jeśli zapomnimy,
sumienie ludzkości zostanie pogrzebane wraz z nimi.
Przez ostatnie czterdzieści lat my, ocalali, byliśmy zaangażowani
w sprawę zachowania pamięci o Zagładzie i jej bezprecedensowym
charakterze; udało nam się to osiągnąć dzięki wspieraniu muzeów,
uroczystości upamiętniających, a przede wszystkim programów
edukacyjnych. Zrozumieliśmy, że historia Shoah musi być opowia-
dana ciągle od nowa. Tak, historia została opowiedziana – lecz nigdy
wystarczająco dobrze. Jak bowiem można mówić o niewypowiedzia-
nym?
My, ocalali, nauczyliśmy się również, że przeciwieństwem miłości
nie jest nienawiść, lecz obojętność. Jakże samotni byliśmy podczas
Holokaustu! Musimy zrozumieć, że nie wolno nam być bezwolnymi
świadkami; gdy nimi jesteśmy, nasza moralność i etyka również
zostaną pogrzebane na wieczny spoczynek obok sześciu milionów
ofiar Shoah.
Żywię nadzieję, iż wy, nowe pokolenie Niemców, uznając swoją
odpowiedzialność moralną, będziecie podążali naszymi śladami.
Jeżeli Fundacja ma mieć jakiekolwiek znaczenie dla przyszłości,
straszliwa lekcja Holokaustu musi zostać zrozumiana w waszym
kraju i na całym świecie, aby nowy Holokaust nigdy nie uderzył w nas
ani żaden inny naród na świecie.

324