Page 278 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Roman Kent "Jedynym wyjściem była odwaga".

osiągnięcie Amerykańskiego Zgromadzenia, z którego możemy być
dumni.
Pamiętam też bardzo dobrze bankiet, który odbył się w hotelu Waldor-
f-Astoria w 1986 roku przy udziale orkiestry i chóru Amerykańskich Sił
Zbrojnych oraz pocztu sztandarowego marynarki wojennej. 1800 ocalałych
szczelnie wypełniło wspaniałą salę balową. Z ogromnym wzruszeniem
słuchaliśmy pięknych żydowskich pieśni w wykonaniu wokalisty armii
amerykańskiej. Nagrody Strażnika Pamięci otrzymali Claude Lanzmann za
pamiętny, wstrząsający film Shoah oraz Natan Rappaport za wzniesiony
107
w Polsce pomnik upamiętniający powstanie w getcie warszawskim .
Byłem niezwykle podekscytowany, wręczając nagrodę mojemu przyja-
cielowi Natanowi Rappaportowi, skromnemu ocalałemu, obdarzonemu
ogromnym talentem.
Któregoś dnia Natan przyjechał do nas na kolację. Przywiózł ekstrawa-
gancki bukiet kwiatów dla Hany i spędziliśmy razem bardzo przyjemny
wieczór. Po posiłku Natan odrzucił moją propozycję odwiezienia do domu
i nalegał, abym zamówił mu taksówkę. Kiedy odjechał, Hana powiedziała,
że coś z nim jest nie tak i martwi się o niego. Pomyślała, że może jest chory;
następnego dnia rano zadzwoniła do niego, żeby sprawdzić, co się dzieje.
Natan zapewnił ją, że czuje się dobrze, ale Hany to nie uspokoiło. Kilka
godzin później dowiedzieliśmy się, że Natan nagle zmarł.
Wspominając nasz wspólny wieczór, przypomnieliśmy sobie jego słowa:
„Mam jeszcze tyle do zrobienia, ale tak mało czasu”. Było to przeczucie,
które zbyt szybko okazało się prawdziwe. Towarzyszy ono również Ame-
rykańskiemu Zgromadzeniu Żydów Ocalałych z Holokaustu: nadal mamy
tyle do zrobienia, ale zostało nam bardzo niewiele czasu.
W Dniu Weterana w 1984 roku Amerykańskie Zgromadzenie oraz orga-
nizacja United Jewish Appeal zorganizowały obchody czterdziestej rocznicy
wyzwolenia ocalałych. Miałem zaszczyt przewodniczyć tej uroczystości na
cześć Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych oraz wręczyć nagrodę genera-
łowi broni Jamesowi M. Gavinowi, komendantowi 82 Dywizji Powietrznej,
nazywanemu Jumping Jim, który przyjął ją w imieniu Sił Zbrojnych.
Tak, w Amerykańskim Zgromadzeniu niewątpliwie tworzyliśmy historię.
Nasza praca jednak nie dobiegła jeszcze końca. Pewien projekt prowa-

107 Pomnik Bohaterów Getta Natana Rappaporta został odsłonięty w Warszawie
19 kwietnia 1948 roku, jego kopia znajduje się w Instytucie Yad Vashem w Jerozolimie.

278