Page 57 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. "Getto walczy" Marek Edelman

flegmatykiem, rusza się powoli. Chłopcy w pobliżu niecierpliwią się,
przynaglają. Ale Diamand jest niewzruszony; mierzy w brzuch, a tra-
fia w pierś. Każdy strzał to jeden Niemiec.
Na drugim piętrze stoi w oknie Dwora. Zawzięcie strzela. Niemcy
128
zauważyli ją, „Schau, Hans, eine Frau schiesst” . Starają się zestrze-
lić. Ale jakoś kule ją mijają. Za to ona dopiekła im widać dobrze, bo
wycofują się dziwnie szybko.
Na pierwszym piętrze na klatce schodowej (pozycja nr 1) stoi Szla-
129
130
mek Szuster z „Kazikiem” . Wyrzucają jeden granat za drugim. Po
chwili braknie już granatów, a na podwórzu miota się jeszcze dwóch
Niemców. Szlamek łapie butelkę zapalającą i tak dokładnie trafia
w hełm Niemca, że ten staje w płomieniach i ginie w dzikich męczarniach.
Postawa bojowców jest tak zdecydowana, że Niemcy zmuszeni są
w końcu zrezygnować ze zgnębienia ich orężem i znajdują nowy, nie-
zawodny, zda się sposób. Podpalają teren szczotkarzy od zewnątrz ze
wszystkich stron. W jednej chwili płomień obejmuje cały blok, czarny
dym dusi w gardłach, wygryza oczy. Bojowcy nie mają zamiaru ginąć
żywcem w płomieniach. Stawiamy wszystko na jedną kartę i postana-
wiamy za wszelką cenę przedostać się do getta centralnego.
Płomienie czepiają się po drodze ubrań, które zaczynają się tlić.
Asfalt topi się pod nogami w czarną, lepką maź. Rozsypane wszędzie
szkło zamienia w ciągnącą, lejącą maź, do której przylepiają się nogi
idących. Od żaru rozpalonego bruku zapalają się podeszwy. Jeden za
drugim brniemy przez płomienie. Z domu do domu, z podwórza na
podwórze. Nie ma czym odetchnąć. W głowach wali sto młotów. Pa-
lące się belki spadają na głowy. Wreszcie wydostajemy się poza sferę
ognia. Szczęściem jest stać w miejscu, gdzie się nie pali.
Pozostaje teraz najtrudniejsze. Do getta centralnego dostać
się można jedynie przez mały wyłom w murze z trzech stron obsta-
wiony przez żandarmerię, Ukraińców i policję granatową. Dwume-
trowego przejścia pilnuje 12 osób. Tędy to właśnie przebić się
ma pięć grup bojowych. Jedne po drugich, w butach obwiązanych

128 Schau, Hans, eine Frau schiesst (niem.) – Patrz, Hans, kobieta strzela.
129 Szlamek Szuster (1926–1943) – pochodzący z Pruszkowa działacz Dror, bojowiec ŻOB.
130 Simcha, Szymon Ratajzer-Rotem, „Kazik” (ur. 1924) – działacz młodzieżowej organizacji
Akiba, bojowiec ŻOB; uczestnik powstania warszawskiego. Po wojnie zaangażował się
w działalność organizacji Bricha zajmującej się nielegalną imigracją do Palestyny.
– 55 –