Page 44 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Litzmannstadt Getto. Ślady.
P. 44
imienia z paszportu, tylko w oficjalnych sytuacjach.
Urodził się w 1923 roku. Mieszkał z mamą, dziad-
kami i ciotką w wynajętym mieszkaniu przy ul. No-
womiejskiej 4. Jego dziadek Abraham Rosental był
chasydem, zwolennikiem cadyka z Góry Kalwarii.
Był religijnym fanatykiem – jak go opisywał wnuk.
– Kiedyś spoliczkował na pl. Wolności człowieka, bo
zapalał papierosa w szabat, a potem okazało się, że
to był Polak. Babka Lolka – Rajzla Rosental – była
natomiast postępową kobietą i wiedziała, jaki jest
świat – wspomina Grynfeld.
Jego religijny dziadek oprócz tego, że się mo-
dlił i studiował Torę, był kamasznikiem, a babcia
– cerowaczką. Matka Lolka – Hela – pracowała
w sklepie obuwniczym. Była socjalistką. Rodzice
Lolka rozwiedli się, kiedy był mały. Ojciec ożenił
się po raz drugi i mieszkał przy ul. Piotrkowskiej,
spotykali się bardzo rzadko.
– Dziadek próbował ze mnie zrobić dobrego Żyda, Lolek Grynfeld z dumą pokazuje przygotowywane
uczył mnie hebrajskiego, zabierał do bożnicy, ale przez siebie albumy
nic mu z tego nie wyszło. Potrafiłem z kolegami Lolek Grynfeld proudly displays albums prepared
biegać i łapać małych Żydów za pejsy. Nie lubiłem by himself
Żydów w chałatach. To byli dla mnie zacofani ludzie
– opowiada.
the house I used to play hopscotch with the other
children. There was a lot of fun and a lot of nice
neighbours – says Rachel.
When the Old Market was in the ghetto, the whole
family from the downtown came to live with them.
Also Neszka, the grandmother, my mother’s father,
came to live with them. – We were together all the
time. Maybe it gave us the strength to survive for
so long – she adds.
Eliezer Grynfeld grew up in completely different
circumstances than his wife. – I guess if it had not
been for the war, we would never be together – he
admits. He requests to be called Lolek. He stresses
that he does not use the name from the passport,
only in official situations.
He was born in 1923. He lived with his mother, the
grandparents and the aunt in a rented apartment
at Nowomiejska Street 4. His grandfather Abraham
Rosental was a Hasid, a supporter of the tzaddik of
Karta meldunkowa z getta
Registration Form from the ghetto the Calvary Mount. He was a religious fanatic – as he
was described by the grandson. – He once slapped
43