Page 42 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Litzmannstadt Getto. Ślady.

Rachela i Eliezer Grynfeldowie na cmentarzu
w Holonie podczas uroczystości
Rachel and Eliezer Grynfeld on the cemetery
in Holon during the ceremony

– Przyjechaliśmy do Łodzi w latach 90. chyba jako
jedni z pierwszych, zaraz jak było można. Mamy
polskie paszporty i polskie obywatelstwo. Mimo – We came to Lodz in the 90s probably as ones
wojny Łódź wspominamy dobrze, ciągnie nas tutaj. of the first, as soon as we could. We have Polish
Co prawda to już zupełnie inna Łódź niż ta, którą passports and the Polish citizenship. Despite the
pamiętamy z dzieciństwa, ale tu został kawałek war we remember Lodz very well, we are inclined
naszego życia. Bardzo ważny – podkreślają. to come here. What is true is that it is a different
Rachela z domu Grynglas urodziła się w 1925 roku. place than the one you remember from childhood,
Mówi spokojnie, ciepłym, łagodnym głosem i piękną but there was a piece of our lives. A very important
polszczyzną, jakby mieszkała w Polsce przez całe one – they stress.
życie. Jej rodzice byli zamożnymi ludźmi. Ponieważ Rachel nee Grynglas was born in 1925. She speaks
byli syjonistami, posłali swoje dzieci do szkół pol- quietly, with a warm, gentle voice and beautiful
sko-hebrajskich. Rachela uczyła się w gimnazjum Polish, as though she lived in Poland for a lifetime.
żeńskim przy ul. Piramowicza 6. Dwaj bracia – Maks Her parents were wealthy people. Because they were
Beniamin (ur. 1920) i Dawid (ur. 1929) chodzili do Zionists, they sent their children to Polish-Hebrew
męskiego gimnazjum hebrajskiego przy ul. Magi- schools. Rachel studied in a female high school at
strackiej. Maks, w rodzinie zwany Minkiem, ukończył Piramowicza Street 6. The two brothers – Max Ben-
szkołę ze stopniem celującym i jesienią 1939 roku jamin (b. 1920) and David (b. 1929) went to the male
miał zacząć studia w Hajfie, ale nie zdążył wyjechać. Hebrew gymnasium at Magistracka Street. Max, by
Przed wojną Grynglasowie mieszkali na Starym the family called Minka, graduated with the best
Rynku 3. Na parterze rodzice prowadzili sklep z pie- degree and in autumn of 1939 he started his studies
czywem i kawiarnię. Tata – Abram Grynglas – był at Haifa, but he could not leave.
kupcem, handlował mąką, uczył się w Berlinie i znał Before the war the Grynglas lived at Stary Rynek
doskonale niemiecki. Street 3. On the ground floor the parents ran a pastry

41