Stare kino na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi to miejsce o bogatej historii, które odzwierciedla rozwój kultury filmowej w Polsce. Kino zostało otwarte w latach 20. XX wieku i szybko stało się popularnym miejscem spotkań mieszkańców. Przez dekady prezentowało zarówno filmy polskie, jak i zagraniczne, a także organizowało różne wydarzenia kulturowe.

W czasach PRL-u kino zyskało status miejsca, w którym odbywały się przedpremiery i festiwale filmowe. Z upływem lat, podobnie jak wiele innych kin, zmagało się z problemami finansowymi i konkurencją ze strony multipleksów. Jednak dzięki renowacji i modernizacji, kino zdołało zachować swój urok i nadal przyciąga widzów.

Obecnie jest to nie tylko miejsce projekcji filmowych, ale także przestrzeń dla wydarzeń artystycznych, wystaw i spotkań z twórcami. Kino na Piotrkowskiej to nie tylko symbol łódzkiej kultury, ale również ważny element dziedzictwa filmowego w Polsce.

Część architektoniczna

Architektura starego kina na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi łączy w sobie elementy stylu art déco oraz modernizmu. Budynek charakteryzuje się eleganckimi
liniami, zdobieniami i dużymi oknami, co nadaje mu unikalny charakter. Fasada kina często zdobiona jest detalami architektonicznymi, takimi jak kolumny,
ornamenty i neonowe napisy, które przyciągają uwagę przechodniów. Wnętrze kina w większości zachowało oryginalne elementy, takie jak stylowe fotele i dekoracyjne detale, co tworzy atmosferę retro. Całość sprawia, że kino jest nie tylko miejscem projekcji filmowych, ale także atrakcją architektoniczną, która wpisuje się w bogaty kontekst historyczny i kulturowy Łodzi.

Oliwia Bąbalska                                    

Kino "Widzew" przy ulicy Kazimierza 6 w Łodzi to jedno z dawnych lokalnych kin, które przez lata pełniło ważną funkcję kulturalną w tej części miasta. Mieściło się na osiedlu Widzew, które jest jedną z większych i starszych dzielnic Łodzi, znaną głównie z powojennej intensywnej urbanizacji. Jak wiele innych kin tego
typu, "Widzew" wpisało się w lokalny krajobraz jako miejsce spotkań, rozrywki i życia kulturalnego, jednak jego los był podobny do wielu innych kin w Polsce, które z czasem przestały istnieć.

Historia kina "Widzew"

Kino powstało w latach 50. lub 60. XX wieku, w okresie intensywnej budowy kin lokalnych w Polsce. W tamtych czasach w każdej większej dzielnicy miejskiej budowano jedno lub więcej kin, które miały dostarczać rozrywki mieszkańcom pobliskich osiedli. Łódź, będąca ważnym ośrodkiem przemysłowym i kulturalnym, miała
wiele takich miejsc.

W czasach PRL-u kino stanowiło jedną z głównych atrakcji rozrywkowych dla mieszkańców. Wyświetlano tam zarówno produkcje krajowe, jak i zagraniczne, a popularność kina utrzymywała się przez wiele lat. W kinie odbywały się również różne wydarzenia kulturalne, takie jak przeglądy filmowe czy spotkania lokalnej społeczności. Jednak w latach 90., po transformacji ustrojowej, kiedy zaczęła się zmieniać struktura rynku kinowego w Polsce, "Widzew", podobnie jak wiele innych lokalnych kin, zaczęło tracić na popularności. Rozwój telewizji, kaset VHS, a później DVD oraz wzrost liczby nowoczesnych multipleksów sprawiły, że małe, lokalne kina stopniowo przestawały być rentowne. Kino prawdopodobnie zakończyło swoją działalność pod koniec lat 90. lub na początku XXI wieku, choć trudno ustalić dokładną datę jego zamknięcia.

Architektura

Architektura kina "Widzew" była typowym przykładem funkcjonalizmu charakterystycznego dla okresu PRL. Był to prosty, niskobudżetowy budynek o modernistycznej formie, który miał być przede wszystkim praktyczny i dostosowany do swojego podstawowego celu, czyli wyświetlania filmów. Budynek najprawdopodobniej posiadał prostą bryłę, z salą kinową na kilkaset miejsc, której głównym elementem była duża sala projekcyjna oraz przedsionek (foyer). Elewacja, jak w wielu kinach z tamtego okresu, była pozbawiona większych ozdobników, najczęściej wykonana z betonu i cegły, zgodnie z ówczesnymi wytycznymi budownictwa. W kinach takich jak "Widzew" istotne było przede wszystkim stworzenie miejsca, które mogło pomieścić dużą liczbę widzów, zapewniając im komfortowe warunki do oglądania filmów,
przy minimalnych kosztach budowy. Wnętrza kina były prawdopodobnie proste, z tradycyjnymi rzędami foteli, ekranem i projektorem filmowym umieszczonym na balkonie lub w specjalnej kabinie. Wystrój wnętrza odpowiadał duchowi tamtych czasów – funkcjonalny, ale pozbawiony zbędnych luksusów.

Obecny stan

Dziś budynek dawnego kina "Widzew" już nie funkcjonuje jako kino. Jak wiele tego typu obiektów, został zamknięty i z czasem popadł w zapomnienie. W niektórych przypadkach takie budynki adaptowane są na inne cele – np. sklepy, magazyny czy obiekty biurowe – jednak konkretna historia przekształceń w przypadku kina "Widzew" nie jest szeroko znana. Wspomnienie tego obiektu to także świadectwo minionej epoki, w której lokalne kina odgrywały kluczową rolę w życiu kulturalnym i społecznym mieszkańców miast, szczególnie w okresie PRL-u, kiedy były jednym z nielicznych dostępnych środków masowej rozrywki.

 Tekst i zdjęcie Weronika Jędrzejczak                    

Kino Bałtyk w Łodzi ma długą i bogatą historię, sięgającą końca XIX wieku, kiedy to budynek przy ul. Narutowicza 20 pierwotnie służył jako niemiecki teatr „Thalia”. W
1882 roku odbyło się tam inauguracyjne przedstawienie pod dyrekcją H. Lagerfelda. Zanim kino Bałtyk zaczęło funkcjonować, w budynku działały inne kina, takie jak
Reduta, Splendid, Europa i Roxy. Dopiero w latach 60. XX wieku kino przyjęło nazwę Bałtyk i stało się jednym z najważniejszych kin w Łodzi. W 1967 roku przeprowadzono modernizację, dzięki której Bałtyk stał się jednym z najnowocześniejszych kin w Polsce. Było to pierwsze kino w Łodzi, które wprowadziło system Dolby Surround, co stanowiło ogromny krok naprzód w technologii dźwięku filmowego. W latach 90. kino Bałtyk, już zarządzane przez spółkę Helios, było jednym z największych i najpopularniejszych kin w Łodzi. Pełniło również funkcję siedziby Centrum Filmowego Helios od 1993 roku. W kinie wyświetlano zarówno najnowsze produkcje krajowe, jak i międzynarodowe, co przyciągało szeroką publiczność. W latach swojej świetności Bałtyk słynął z premierowych pokazów, a jego sale kinowe często były wypełnione po brzegi. Mimo modernizacji, kino stopniowo zaczęło przegrywać z nowoczesnymi multipleksami, które pojawiały się w centrach handlowych. We wrześniu 2015 roku, po kilkudziesięciu latach działalności, kino Bałtyk zostało zamknięte. Ostatnim filmem wyświetlonym w tym kinie była „Ziemia obiecana” Andrzeja Wajdy, co miało symboliczny charakter, biorąc pod uwagę filmową historię Łodzi. Zamknięcie Bałtyku oznaczało koniec pewnej epoki w historii miasta, a wiele osób wspomina to kino z nostalgią. Budynek przez lata był nie tylko miejscem projekcji filmów, ale również centrum kulturalnym, które gromadziło kinomanów z całego miasta. Po zamknięciu kina Helios skupił się na otwieraniu nowych placówek w galeriach handlowych, a Bałtyk przestał istnieć jako miejsce pokazów filmowych. Jego dziedzictwo jednak trwa, a wielu łodzian z sentymentem wspomina to kino.

Architektura Kina Bałtyk

Budynek Kina Bałtyk był przykładem architektury nawiązującej do modernizmu z elementami funkcjonalizmu, charakterystycznego dla powojennego budownictwa
kinowego. Zewnętrzna fasada budynku była prosta, lecz elegancka, wyróżniająca się nowoczesnym, geometrycznym stylem, co odzwierciedlało przemiany architektoniczne tamtego okresu. Nad wejściem znajdowała się stylizowana statuetka Oscara, wykonanana przez rzeźbiarza Mariusza Rodanowicza, co stanowiło symbol filmowego prestiżu Bałtyku. Wejście do kina prowadziło przez szerokie, przeszklone drzwi, które prowadziły do przestronnego foyer, utrzymanego w eleganckim, minimalistycznym stylu. Wnętrza były wyposażone w nowoczesne materiały, takie jak marmur, szkło i metal, które dodawały budynkowi luksusowego charakteru. Kino miało dwie sale – dużą i małą – z łączną liczbą 780 miejsc. Duża sala, która pomieściła 471 osób na parterze i 128 na balkonie, była
wyposażona w ekran perełkowy typu Harkness, największy tego typu w Polsce. Mała sala, z 181 miejscami, miała klimatyzację oraz system dźwiękowy Dolby Stereo SR, co zapewniało widzom komfortowe warunki oglądania. Jednym z największych atutów dużej sali było zainstalowanie systemu Dolby Digital, co uczyniło Bałtyk pionierem technologii dźwiękowej w Łodzi. Budynek kina przeszedł kilka modernizacji, w tym wprowadzenie panoramicznego ekranu, co stanowiło istotny krok w jego rozwoju. Projekt nowoczesnego kina został opracowany przez łódzkie biuro architektoniczne Plus-art, które zadbało o to, by budynek łączył funkcjonalność z estetyką. Foyer kina, wyłożone eleganckimi kafelkami, było miejscem, gdzie widzowie mogli się spotkać przed i po seansie, co dodawało przestrzeni kinowej wyjątkowego klimatu. Zewnętrzna część budynku była prosta, lecz funkcjonalna, idealnie wpisując się w otoczenie ulicy Narutowicza i sąsiadującą Filharmonię Łódzką. Balkon w dużej sali wyposażony był w podwójne kanapy, co zapewniało widzom wygodę i komfort podczas oglądania filmów. Architektura kina Bałtyk nawiązywała do idei modernistycznych kin, które miały być funkcjonalne, ale jednocześnie estetyczne. Dach budynku, pokryty płaską dachówką, nadawał mu surowy, modernistyczny charakter, a jednocześnie zapewniał odpowiednią akustykę dla sal kinowych.

Zdjęcia i tekst Laura Gebler