Page 256 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Roman Kent "Jedynym wyjściem była odwaga".

95
informacje o desaparecidos, „znikniętych” – szczególnie zaś o około pięciu
tysiącach studentów pochodzenia żydowskiego, którzy zniknęli w epoce
96
terroru pod rządami junty wojskowej . Większość z nich stanowiły dzieci
osób ocalałych z Holokaustu, osiadłych po wojnie w Argentynie. Była to
wielka tragedia dla wszystkich, którzy stracili dzieci, lecz także ogromna
strata dla istniejącej tam od połowy XIX wieku kwitnącej społeczności
żydowskiej.
Podczas naszej wizyty urząd prezydenta sprawował liberał Raúl Alfon-
97
sín ; odbyliśmy spotkania z nim oraz kilkoma ministrami i przedstawi-
cielami społeczności żydowskiej.
Podczas pobytu w Buenos Aires widzieliśmy zdesperowane matki i babki
desaparecidos, gromadzące się codziennie na Plaza de Mayo z portretami
zaginionych dzieci. Byliśmy głęboko zainteresowani losem wszystkich
młodych ludzi, których całe tysiące zaginęły bez śladu. Podczas śledztwa
stało się jednak oczywiste, iż więźniowie pochodzenia żydowskiego byli
traktowani gorzej niż tysiące nieżydowskich studentów, także aresztowa-
nych i zamordowanych. Większość żydowskich studentów została zamor-
dowana dlatego, że byli Żydami; dokonali tego członkowie Batalionu 601,
cieszącej się ponurą sławą bezwzględnej jednostki wywiadu wojskowego.
Według grup obrońców praw obywatelskich osoby zabierane na przesłu-
chanie przez ów batalion były najpierw torturowane, potem zaś wleczone
za samochodem, ładowane na samoloty i zrzucane do morza.
Mieliśmy nadzieję, że interwencja ze strony amerykańskich Żydów
pomoże ujawnić przynajmniej miejsce ukrycia ciał tych dzieci. Jednak
pomimo iż zostaliśmy odpowiednio przyjęci przez władze, prowadzone
przez nas rozmowy nie przyniosły żadnych rezultatów. Uznaliśmy więc, iż
wszyscy zaginieni żydowscy studenci nie żyją, a ich ciała nigdy nie zostaną
odnalezione.
Spotkania z argentyńskimi liderami żydowskimi przywołały bolesne
wspomnienia. Atmosfera tego kraju przypominała mi nastroje panujące

95 Desaparecidos (hiszp. „zniknięci”) – osoby zaginione – ofiary prześladowań politycz-
nych w czasach rządów dyktatur wojskowych w Chile i Argentynie.
96 Chodzi prawdopodobnie o rządy junty wojskowej generała Jorge Rafaela Videli w Argen-
tynie, po zamachu stanu w 1976 roku; okres jego prezydentury 1976-1981 jest nazywany
„brudną wojną”.
97 Raúl Ricardo Alfonsín Foulkes – prezydent Argentyny w latach 1983-1989.

256