Page 47 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Artur Szyk, Człowiek Dialogu

Album-ksi„¿ka Artur Szyk 2.qxd 2011-09-01 17:18 Page 47
7
W polskich zbiorach odnaleziono dotąd sześć
Wystawę Dzieł Artura Szyka”, podczas której
„Statut” i inne prace artysty zaprezentowano na
Niedawno okazało się, że jeden przechowywany
wystawach w 14 miastach Polski – wszędzie spo−
jest w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Jagiel−
tkała się z entuzjastycznym przyjęciem. Podczas
lońskiego – to egzemplarz z kolekcji Ignacego Pa−
wystawy w Muzeum Narodowym w Warszawie egzemplarzy dzieła Szyka, być może jest ich więcej. 4 47 Artura Szyka
obecny był cały świat dyplomatyczny stolicy. derewskiego. Pozostałe są w Warszawie (m.in.
W 1933 r. wystawa została otwarta w Londynie. w Bibliotece Narodowej egzemplarz nr 1), a także
Ówczesny ambasador Polski Alfred Chłapowski w w Kaliszu, gdzie przyznane zostały żydowskie przy−
imieniu polskiego rządu podarował Nachumowi wileje i w Łodzi – rodzinnym mieście artysty.
Sokołowowi, przywódcy syjonistycznemu, egzem− Łódzkie ryciny ze zbiorów Wojewódzkiej i Miej−
plarz „Statutu” dla Hebrajskiego Uniwersytetu w skiej Biblioteki Publicznej im. Józefa Piłsudskiego STATUT KALISKI
Jerozolimie jako dowód dobrych relacji pomiędzy w Łodzi eksponujemy na wystawie „Artur Szyk –
Polakami i Żydami. W końcu 1933 r. artysta na człowiek dialogu”, dokładnie w 60. rocznicę
zaproszenie rządu polskiego zaprezentował swoje śmierci artysty i 85 lat po tym, jak dzieło zaczęło
dzieło w USA w kilku miejscach, m.in. w mu− powstawać, zainspirowane przewrotem majowym.
zeum na Brookynie i w Bibliotece Kongresu. Była
to służba idei tolerancji i wolności, której postano−
wił być wierny.
Pokazując „Statut” Amerykanom Artur Szyk
mówił o tradycjach polskiej tolerancji, ale też o
niepewnej znowu przyszłości Polski w obliczu co−
raz silniejszej i agresywnej polityki hitlerowskiej
Rzeszy: „W obliczu hitleryzmu „Statut” nabiera
nowego znaczenia. Do niedawna amerykański Żyd
myślał o Polsce tak, jak Niemiec chciałby, aby my−
ślał – na przekór faktom. Bieda i nędza dotykają
wszystkich Polaków, nie tylko Żydów. Na tle in−
nych europejskich krajów, takich jak Litwa, Ru−
munia, Węgry, Austria czy Niemcy, Polska jest
oazą spokoju i bezpieczeństwa dla Żydów. To
jeden z niewielu takich krajów w Europie” –
podkreślał.
Po powrocie ze Stanów Zjednoczonych
artysta bardzo przygnębiony sytuacją
w Europie przystąpił do pracy nad „Ha−
gadą”, by pokazać najświetniejszy okres
ludu Izraela – wyjście z niewoli egipskiej.
„Statut” był pokazywany coraz rzadziej
i tylko jako wybór pojedynczych kart. Ni−
gdy więcej iluminowany manuskrypt dzieła
Artura Szyka nie był eksponowany w całości.
Artur Szyk zamierzał podarować oryginały
Polsce, prowadził na ten temat koresponden−
cję, ale tak się nie stało. W 1937 r. zabrał je naj−
pierw do Londynu, potem do Kanady i USA. Po
nagłej śmierci artysty w 1951 r. wdowa sprzedała
iluminowane prace amerykańskiemu kolekcjone−
rowi. Obecnie znajdują się w Muzeum Żydow−
skim w Nowym Jorku. Angielski prospekt reklamowy „Statutu Kaliskiego”
i logo paryskiego wydawnictwa la Table Ronde