Page 346 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Roman Kent "Jedynym wyjściem była odwaga".

począwszy od ubrań na naszych grzbietach, a skończywszy na złocie
w naszych zębach, lecz dopiero uczestnicząc w pracach Komisji Prezy-
denckiej, zdałem sobie w pełni sprawę ze skali tego aspektu zbrodniczej
działalności Niemców. Była to największa grabież w historii, większa nawet
niż za czasów Inkwizycji. Rząd i naród niemiecki skutecznie przeprowadzili
największą oficjalną, zalegalizowaną kradzież, jakiej kiedykolwiek dopusz-
czono się przeciwko człowiekowi. Uczestniczyły w niej dziesiątki tysięcy
niemieckich cywilów, którzy odnieśli bezpośrednie korzyści, wprowadzając
się do skonfiskowanych żydowskich domów, przejmując żydowskie nieru-
chomości i firmy i nazywając je swoją własnością. Pamiętam doskonale,
jak miejscowi Niemcy zabrali nasze mieszkanie w Łodzi i skonfiskowali
fabrykę ojca.
Kiedy więc hrabia Otto Lambsdorff odnotowuje z dumą, ile to miliardów
dolarów Niemcy wypłaciły w reparacjach dla narodu żydowskiego, uderza
mnie ironia jego słów. Gdyby jego komentarze były bliższe prawdy, gdyby
przyznał, że Niemcy zwracają mniej niż jedną dziesiątą tego, co ukradli
(współczesne badania izraelskie mówią o kwocie ponad 350 miliardów
dolarów), mnie i innym ocalałym z Holokaustu byłoby może łatwiej przyjąć
je do wiadomości. Poza tym jaką cenę – o ile w ogóle jakąkolwiek – wyzna-
czyliby za życie sześciu milionów ludzi? Kto potrafi wycenić życie półtora
miliona dzieci i ich potencjał? Nie ulega wątpliwości, że każde ludzkie życie
jest bezcenne, a Lambsdorffowi dobrze zrobiłaby odrobina pokory.
Dowiedziałem się również czegoś niezwykle pozytywnego. Wielkość
Ameryki polega na tym, że była gotowa otworzyć potencjalnie bolesne
śledztwo dotyczące jej własnej historii, które mogło narazić ją na krytykę
za działania prowadzone podczas i po wojnie. Komisja prezydencka nie była
upoważniona do naprawy lub anulowania błędów popełnionych przez rząd
USA, lecz otworzyła nam oczy na wykroczenia i przestępstwa popełnione
przez nasz kraj. Fakt, iż Stany Zjednoczone powołały tego rodzaju komisję,
która w przyszłości posłuży jako prototyp, zasługuje na ogromną pochwałę
i musi zostać uznany za wielkie osiągnięcie historyczne.