Page 76 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. Drzewa Pamięci. 10 opowieści z łódzkiego getta

DRZEWKA_SKLAD_3_Layout 1 19/11/14 14:09 Page 74

abraham Pinchas cykiert

Młodsza miała 12 lat, od razu trafiła For a 15-year-old boy, this was an in-
z mamą do komory gazowej. Jak się credible honour.
okazało, spośród ośmiorga dzieci In August 1944, along with his mother
wojnę przeżył tylko on i starsza siostra and two sisters, he was deported to
Tova. Wcześniej w getcie umarł dzia- Auschwitz. The younger sister was 12
dek, ojciec, wielu innych krewnych. and she was immediately sent to the
W obozie koncentracyjnym także po- gas chamber with her mother. As it
mógł mu przetrwać jego talent do ukła- turned out, of eight children only he
dania żartobliwych wierszy. Po paru and his eldest sister, Tova, survived
tygodniach z Auschwitz trafił do Bu- the war. Earlier, his grandfather, father
chenwaldu, gdzie został wyzwolony and many other relatives had died
przez Amerykanów w kwietniu 1945 in the ghetto. Here, he again used
roku. Od razu zaczął pracować jako his writing skills to survive the concen-
dziennikarz. Napisał kilka reportaży, tration camp, composing humorous
które opublikowała brytyjska prasa. poems. After a few weeks in
Pod koniec 1945 roku Abraham Auschwitz, he was sent to Buchen-
i Tova wraz z grupą innych sierot zo- wald, where he was liberated by the
stali wysłani do szwajcarskiego sana- Americans in April 1945. He immedi-
torium w Lugano. Spędzili tam trzy ately began to work as a journalist. He
lata. Abraham kontynuował pisanie. wrote several reportages that were
Jego wiersze, opowiadania i wspom- published by the British press. At the
nienia drukowała żydowska prasa end of 1945, Abraham and Tova along
w Londynie, Paryżu, Nowym Jorku with a group of other orphans were
i Montrealu. sent to a Swiss sanatorium in Lugano.
21 października 1948 roku dotarł They spent three years there. Abra-
do Australii i zamieszkał w Melbourne. ham continued to write. His poems,
Pracował dla prasy żydowskiej, na wie- stories and memories were printed in
le lat związał się z radiem. Był znanym Jewish newspapers in London, Paris,
poetą, dziennikarzem i dramaturgiem. New York and Montreal.
Ponieważ był zaangażowanym syjo- On 21st October, 1948, he arrived
nistą, przez jakiś czas mieszkał w Izra- in Australia and settled in Melbourne.
elu. W latach 90. był wykładowcą na He worked for the Jewish press and for
Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozoli- many years he was involved in the
mie. Został też zaproszony do Kra- radio industry. He was a famous poet,
kowa przez jezuickie Centrum Kultury journalist and playwright. Because he
i Dialogu, aby przedstawić cykl wykła- was a committed Zionist, for some
dów na temat żydowskiego rozumienia time he lived in Israel. In the 90s, he
Pięcioksięgu Mojżesza. was a lecturer at the Hebrew Univer-
Po raz pierwszy odwiedził rodzinne sity of Jerusalem. He was also invited
miasto w latach 90. – Nie ma już Łodzi, to Cracow by the Jesuit Centre for Cul-
którą pamiętam. Wtedy to było miasto ture and Dialogue, to present a series
kominów. Jedyne drzewo, które rosło of lectures on the Jewish understand-
niedaleko naszego domu, nazywa- ing of the five Books of Moses.
liśmy ogrodem – wspominał podczas He visited his home town for the
tej wizyty. first time in the 90s. ‘The Łódź that I re-
Podczas kolejnej wizyty – w paź- member no longer exists. Back then,
dzierniku 2004 roku – był gościem it was a city of chimneys. We called the

74