Page 93 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Bobkowski. CHULIGAN WOLNOŚCI.

93

KONTROWERSJE WOKÓŁ SZKICÓW PIÓRKIEM

Operacje na pamięci...

Po opublikowaniu artykułu Łukasza Mikołajewskiego dyskusja rozgorzała także w internecie.
Głos zabrał m.in. Wojciech Walczak:

Czego nowego dowiadujemy się o Andrzeju Bobkowskim i o „Szkicach piórkiem”? – pytał Wojciech Wal-
czak na swoim blogu.
Po pierwsze, że faktycznie miał spory proroczy zmysł, choć dzięki pominięciu pewnych fragmentów i przefor-
mułowaniu innych czytelnik książkowej wersji „Szkiców” może tę zdolność Bobkowskiego przecenić.
Po drugie, że stosunek Bobkowskiego do ZSRR, USA, Europy i kultury wysokiej oraz masowej był dużo
bardziej skomplikowany i uzależniony od kontekstu historycznego, niż mogłoby się wydawać komuś, dla kogo
pisma Bobkowskiego sprawiają wrażenie intelektualnego monolitu.
Po trzecie, że nie ustrzegł się Bobkowski największego przekleństwa swoich czasów: antysemityzmu.
Po czwarte – i to jest mój wniosek – że „Szkiców piórkiem” nie należy czytać jak dziennika z czasów wojny,
lecz raczej jako książkę-narzędzie, zaprzęgające do pracy odpowiednio przykrojoną przeszłość i pozwalające
Bobkowskiemu tworzyć swój wizerunek na nowe, zimnowojenne czasy.
Choć uważam, że Łukasza Mikołajewskiego trochę poniosło przy opisywaniu kwestii antysemityzmu,
to z całą pewnością napisał on ważny tekst. Każdy czytelnik Bobkowskiego powinien się z nim zapoznać
i wyciągnąć z niego wnioski.

„Co z tym zrobić?”

Nie widzę innej możliwości niż tylko zaakceptować, starać się zrozumieć, nie zapomnieć i – nadal
cieszyć się Szkicami oraz fenomenalnym pisarstwem zawartym na ponad 500 stronach tej książki. Pisar-
stwem, którego urok wykracza daleko poza sporne fragmenty i wydaje się ponadczasowy (w przeciwień-
stwie do ocen kwestii politycznych i modyfikacji nastawionych na wpisanie się w powojenny dyskurs). Chuligan wolności

Wojciech Walczak
http://wojtekwalczak.wordpress.com

Bobkowski

Na nartach w USA, kwiecień 1961 r.

Katalog A Bobkowski 165 x 235_11 sierpnia.indd 93 2013-09-16 18:29:28