Page 62 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. "Bałucki słownik 2"

W

WŁADY BYTOMSKIEJ

OSIEDLE
Budowa osiedla bloków wielorodzinnych pod roboczą nazwą „Doły
Wschód” rozpoczęta została w 1959 r.; 21 lipca 1960 r. oddano do użytku
pierwsze bloki i jednocześnie nadano osiedlu imię tragicznie zmarłej
w 1938 r., 34-letniej robotnicy Władysławy Bytomskiej. Osiedle przez
kilka lat było wizytówką nowej Łodzi. Obejmowało najbardziej na wschód
wysunięty obszar Bałut Nowych i część Bałut Kolonii. Zamyka się w obrębie
ul. Wojska Polskiego, Spornej, Górniczej, Głowackiego. Ostatnie bloki
budowano w latach 1970–1972. Pewne nieporozumienia może rodzić fakt,
że równocześnie istniała na terenie Bałut Nowych ul. Włady Bytomskiej
(patrz: Dworska), stąd bloki wybudowane tam w latach 1952–1955 (osiedle
Bałuty I) również uważano z czasem za osiedle jej imienia.

WŁADYSŁAWA BYTOMSKA

(1904–1938)
Łódzka szwaczka, komunistka, została zmasakrowana, oblana benzyną
i żywcem spalona. Nie wiadomo, kto to zrobił i dlaczego. Tragedia
rozegrała się 2 listopada 1938 r. na ulicy Smutnej, tuż obok Cmentarza
na Dołach. Po wojnie oskarżano o zbrodnię sanacyjną policję. Faktem
jest, że Włada Bytomska była aktywną działaczką komunistyczną i za
swoje przekonania przesiedziała wiele lat w więzieniu. W PRL stała się
symbolem kobiety walczącej o socjalizm. W 1949 r. zwłoki komunistycznej
bohaterki ekshumowano i pochowano w alei zasłużonych Cmentarza na
Dołach. Na jej grobie stanęła socrealistyczna rzeźba wykonana przez
Helenę Nałkowską, siostrę Zofii Nałkowskiej, pisarki, autorki Medalionów.
Po roku 1990 r. z zamęczonej robotnicy stała się komunistką, którą należy
pozbawić honorów i jej imienia przestano używać.