Page 24 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. "Bałucki słownik 2"

B

BAŁUTY
KOLONIA

Powstała na fali zakładania nowych osad rolnych w okolicach Łodzi na
przełomie XVIII i XIX w. W ten sposób właściciele dóbr pragnęli zwiększyć
swoje dochody. Za przykładem lokalnej administracji pruskiej zakładano
nowe wsie na obszarach niewykorzystanych rolniczo. W ten sposób
powstał Żabieniec w dobrach Radogoszcz, Grabieniec w dobrach
Kały czy też Dąbrowa w dobrach Chojny. Inni właściciele postanowili
przywrócić funkcjonowanie istniejących dawniej wsi, opustoszałych
najczęściej na skutek wojny szwedzkiej (1655–1659) i wojny północnej
(1702–1706). Tak zrobił właściciel dóbr Stoki, który na miejscu
zarośniętych lasem pól dawnych wsi Lipiny i Lipinki około 1790 r.
założył rozległą wieś Antoniew. Przy okazji zajął też pod gospodarstwa
dla swoich kolonistów obszar również opustoszałej wsi Doły. Wieś
Doły według tradycji wchodziła w skład kompleksu dóbr łagiewnickich,
choć precyzyjne określenie przebiegu dawnych granic nieistniejącej
wsi było sprawą skomplikowaną. Właściciele Łagiewnik wystąpili do
władz pruskich w Zgierzu z oskarżeniami przeciw Stokowskiemu. Krótko
przed rokiem 1801 postanowili czynnie powstrzymać zakusy sąsiadów
ze Stoków i założyć własną kolonię rolną tuż obok ekspansywnego
Antoniewa. Na zalesionym, północnym, nachylonym ku południowi
stoku doliny rzeczki Łódki założono niewielką kolonię, liczącą osiem
gospodarstw. Dwóch spośród osadzonych kolonistów zatrudniono
w charakterze leśniczych strzegących zasobów leśnych na rubieżach
dóbr łagiewnickich.