Page 22 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. "Bałucki słownik 2"

B

BAŁUTY
DZIELNICA ADMINISTRACYJNA

Kłopoty z Bałutami i określeniem ich granic biorą się z okresu, gdy miasto
zostało podzielone na dzielnice. Wtedy przybywający do Łodzi nowi
mieszkańcy kojarzyli tę nazwę z terenem nazywanym administracyjnie
Bałutami. W 1946 r. Łódź, będąca wcześniej powiatem miejskim, uzyskała
status województwa miejskiego. Wymogiem administracyjnym był podział
na powiaty. Dokonano tego w lipcu 1945 r. Powołano najpierw trzy
starostwa miejskie: Północne, Południowe oraz Śródmiejskie. Całe Bałuty
znalazły się w starostwie grodzkim północnołódzkim, z siedzibą władz
przy ul. Zgierskiej 96. Od 1 stycznia 1954 r. w miejsce trzech starostw
grodzkich powołano do życia pięć dzielnic, wśród których zadebiutowała
dzielnica nazwana przez urzędników „Bałutami”. Objęła ona swymi
granicami Radogoszcz, Kały, Grabieniec, Żabieniec, Żubardź oraz –
zachodnią, mniejszą część Bałut. Natomiast większa część właściwych
Bałut znalazła się w dzielnicy o nazwie „Staromiejska”. Bałuty zostały
więc przecięte na dwie części, zaś linia podziału biegła ul. Łagiewnicką.
Taki stan trwał sześć lat. Od 1 stycznia 1960 r. dzielnicę „Staromiejską”
połączono z dzielnicą „Bałuty”, przywracając tym samym formalną
jedność tej naturalnej części Łodzi. Podział administracyjny na dzielnice
zlikwidowano 31 grudnia 1992 r. Trwające ponad 30 lat funkcjonowanie
dzielnicy administracyjnej „Bałuty” pozostawiło jednak niezatarte ślady
w świadomości mieszkańców, powodując rozmycie właściwego znaczenia
tej nazwy topograficznej, bezpodstawnie przenoszonej na inne rejony
miasta, dawne wsie i osady, które mają własną tradycję i historię i nigdy
Bałutami nie były. Co więcej, różnego rodzaju instytucje stosują do dziś
swoje wewnętrzne podziały organizacyjne terytorium Łodzi, konserwując
istnienie reliktu dzielnicy administracyjnej o nazwie „skradzionej”
Bałutom. Dlatego tak trudno się dogadać w sprawie granic Bałut
i każdy uważa, że ma rację.