Page 94 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Artur Szyk, Człowiek Dialogu

Album-ksi„¿ka Artur Szyk 2.qxd 2011-09-01 18:04 Page 94
4
9 94
TRZY KRAJE ARTURA SZYKA
ILUSTROWANA HISTORIA ŚWIATA

Polska, 1947 Francja, 1947 USA, 1945

tatut Kaliski” to jeden z kilku cykli prac, któ− panoramę Nowego Jorku, most Golden Gate w San
re wykonywał Artur Szyk. Tworząc serię mi− Francisco, zaporę Hoovera, nowoczesny samolot czy
Sniatur artysta opowiadał historię wydarzeń lokomotywę, która otworzyła osadnikom drogę do
związanych z jakąś postacią czy faktem historycznym. podboju Dzikiego Zachodu.
Wkrótce po wojnie – na zamówienie kanadyjskiego
kolekcjonera znaczków – zaczął pracować nad no− Ilustrowana historia Francji,
wym cyklem prezentującym wizualną historię świata. New Canaan 1947
Miało powstać tyle prac, ile krajów weszło w skład Ten obraz jest prawdziwą mozaiką detali. Arty−
utworzonej w październiku 1945 r. Organizacji Na− sta pokazuje 90 herbów francuskich miast, nad
rodów Zjednoczonych, której głównym pomysłodaw− którymi góruje symbol Republiki Francuskiej –
cą był prezydent USA Franklin Delano Roosevelt. trójkolorowa flaga z napisem: Wolność, Równość,
Szyk w 1945 r. stworzył obrazkową historię Stanów Braterstwo. Na dole dwaj bojownicy o wolność:
Zjednoczonych, a potem kolejnych krajów: Wielkiej żołnierz piechoty morskiej z armii generała de
Brytanii, Kanady, Anglii, Francji, Chin, Związku Ra− Gaulle'a i przedstawiciel ruchu oporu. Najważniej−
dzieckiego, Szwajcarii i Polski, która od założenia sze postaci z historii Francji to dla Szyka markiz La−
ONZ uznawana jest za członka tej organizacji, choć fayette, Jean d'Arc , dramatopisarz Molier oraz na−
Polacy z powodów politycznych nie mogli uczestni− ukowiec – twórca mikrobiologii, Ludwik Pasteur.
czyć w pierwszej konferencji w San Francisco. Pro−
jekt nie został jednak przez artystę dokończony. Ilustrowana historia Polski,
New Canaan 1947
Ilustrowana historia USA, Na historię Polski składają się sylwetki czterech pol−
New Canaan 1945 skich bohaterów: Mikołaja Kopernika, astronoma,
Nad ryciną dominuje amerykański orzeł – symbol Fryderyka Chopina, wybitnego pianisty i kompozyto−
wolności i siły, który ochrania pod swoimi skrzydłami ra oraz Kazimierza Pułaskiego i Tadeusza Kościuszki,
przedstawicieli różnych ras i zawodów. Artur Szyk po− którzy byli bohaterami dwóch narodów: polskiego i
kazuje, że amerykański naród współtworzą zarówno amerykańskiego. Nad całością góruje polski orzeł,
kowboje jak robotnicy, żołnierze i marynarze, ale też choć tu bez korony. Polski naród reprezentuje też gór−
czarnoskórzy farmerzy i rdzenni Indianie. To jedno− nik – symbol przemysłu – i chłop w tradycyjnym stro−
cześnie podkreśla formułę: e pluribus unum ( z łaci− ju ludowym. Jest też pierwszy polski król Bolesław
ny: jedno uczynione z wielu). Motywem przewodnim Chrobry i herby, przede wszystkim syrenka – symbol
Ameryki jest jednak nowoczesność. Rozpoznajemy niezłomnej Warszawy z mieczem w ręku.