Page 25 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Czas Litzmannstadt Getto. Obrazy filmowe.
P. 25
Od tego czasu temat getta był już na stałe obecny
w Łodzi, ale dopiero decyzja Prezydenta Miasta Jerzego
Kropiwnickiego o zorganizowaniu obchodów 60. rocz-
nicy likwidacji Litzmannstadt Getto na skalę międzyna-
rodową stała się pretekstem do podjęcia wielu działań
edukacyjnych, kulturalnych i upamiętniających, które
zmieniły łódzki krajobraz. A także postrzeganie Łodzi
w świecie.
To była prawdziwa rewolucja. Powstał pomnik Ofiar
Litzmannstadt Getto na stacji Radegast, stworzony zos-
tał Park Ocalałych, gdzie od 2004 r. sadzone są drzewka
symbolizujące osoby i rodziny, które przeżyły Zagładę,
na budynkach z okresu getta powieszono tablice z infor-
macjami o tym, co w nich się mieściło w czasie wojny.
Wyszło wiele książek, albumów, powstały specjalne wy-
stawy, koncerty, programy edukacyjne dla młodzieży. Na
obchody przyjechały setki gości z całego świata, w tym
kilkuset Ocalałych i ich rodziny. Z wdzięcznością i wzru-
szeniem przyjmowali dowody pamięci o ich obecności
w historii Łodzi i o ich tragedii w czasie drugiej wojny
światowej.
Specjalnie na rocznicowe uroczystości Prezydent
Łodzi zamówił też filmy dotyczące łódzkiego getta: o sta-
cji Radegast, o historii Litzmannstadt Getto, o obozie cy-
gańskim. W 2009 r. powstał z inicjatywy Urzędu Miasta
Łodzi film w technologii 3D Likwidacja 08.1944 w reży-
serii Michała Bukojemskiego. Autorzy scenariusza – Mi-
chał Bukojemski i Marek Miller – stworzyli fabularną
opowieść o ostatnich chwilach getta, filmując w tech-
nice stereoskopowej sceny z udziałem aktorów i statys-
tów i łącząc je z przetworzonymi w technologii 3D
archiwalnymi zdjęciami z getta. Dodali do tego ścieżkę
dźwiękową w systemie Dolby Digital. Powstał niezwykły
film ukazujący tragiczne wydarzenia z ostatnich dni
getta. Premiera odbyła się 27 sierpnia 2009 r. w czasie
obchodów 65. rocznicy likwidacji przez Niemców
Litzmannstadt Getto. Wtedy także w Parku Ocalałych
stanął pomnik Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata
– Polaków ratujących Żydów w czasie drugiej wojny
światowej.
Kolejnym etapem realizacji zamierzonego celu było
stworzenie nowego miejsca – Centrum Dialogu, które
będzie o historii łódzkich Żydów i historii getta pamiętać
nie tylko przy okazji kolejnych rocznic, ale przez cały rok.
W 2010 r. Rada Miejska Łodzi powołała Centrum Dia-
Pamięć łódzkiego getta 23