Page 149 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Jesteśmy drzewami wiecznymi.
P. 149

ZENIA LARSSON




                                                         SZWECJA
                                                         SZTOKHOLM


                                                          DRZEWKO NR 637
                                                          TREE NO.




            Zenia Larsson urodziła się w Łodzi 2 kwietnia 1922 roku jako Zenia Szejna
            Marcinkowska. Jej ojciec, Mojżesz Marcinkowski, był fryzjerem i miał swój
            zakład w południowej części Łodzi, przy dzisiejszym placu Reymonta 5. Po-
            dobno mówił świetnie po polsku, a w jidysz z mocnym litewskim akcentem.
            Był fryzjerem-poetą. Jego żona Perła Wołek, której urodę podziwiali wszyscy
            wokół, miała piękne długie włosy i bladą cerę. Niestety była chorowita
            i młodo zmarła. Zenia była samotnym dzieckiem, zwłaszcza, gdy w domu
            pojawiła się nowa żona ojca – Ewa Klaczewska. Zenia żyła w swoim świecie,
            często biegała na pobliskie pola, uwielbiała kwiaty, zwierzęta, pisała wiersze,
            chciała być pisarką.
            W dzieciństwie Zenia zaprzyjaźniła się z Chavą Rosenfarb, ich ojcowie byli
            działaczami socjalistycznej partii Bund i przez jakiś czas mieszkali bardzo
            blisko. Dziewczynki nie chodziły do tej samej szkoły: Zenia uczyła się w szkole
            publicznej, potem w gimnazjum Józefa Lajba Aba. Obie lubiły książki. Spędzały
            ze sobą dużo czasu. Dyskutowały z Chavą o postaciach z przygotowywanej
            powieści, o pozycji kobiet w świecie, o niesprawiedliwości społecznej. W czasie
            wojny obie trafiły do getta i razem zdawały maturę. Zenia dostała potem
            pracę przy aprowizacji i dystrybucji żywności, ale nie udało jej się uratować
            najbliższych. Najpierw straciła babkę i ciotkę z trójką dzieci, a wiosną 1943
            roku zmarł jej ojciec. Została z macochą, z którą bardzo się wówczas zbliżyły.
            Dziewczynka w tym czasie zaczęła rzeźbić w glinie małe figurki. W sierpniu
            1944 roku Zenia i Ewa przyszły do miejsca, w którym ukrywali się Rosenfarbo-
            wie – wszyscy zostali wywiezieni ze stacji Radegast do Auschwitz 23 sierpnia.
            Zenia z macochą przeszły dokładnie tę samą drogę, co Chava Rosenfarb, jej
            siostra i matka. Cały czas trzymały się razem, spały na tych samych pryczach,




            Zenia Larsson, lata 70. XX wieku. Ze zbiorów Goldie Morgentaler
            Zenia Larsson, 1970s. The archive of Goldie Morgentaler

                                                                      149
   144   145   146   147   148   149   150   151   152   153   154