Page 48 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. "Fragmenty pamięci".

Fragmenty pamięci Fragments of memory

dedykuje swoją pracę bliskim zamordowanym, Małgorzata Zielińska. They have a daughter Łucja
ale przede wszystkim swojej Mamie, która ni- and two grandchildren, Zosia and Michał.
gdy nie mogła / nie umiała / nie chciała mówić For many years, during the ceremonies com-
o getcie. To syn posadził swoim rodzicom drzewko memorating the Litzmannstadt Ghetto liquida-
w Parku Ocalałych. tion, Paweł has dedicated his work to the rela-
tives of those who were murdered, but above all
to his Mother, who was never able / could not /
*** was not willing to talk about the ghetto. It was
the son who planted a tree for his parents in the
Survivors’ Park.
Wspomnienie o Irenie Wolfeld

Naszą ulubioną nauczycielką była Irena Wol- ***
feld. Nie była wiele starsza od swoich uczennic,
gimnazjum w getcie było jej drugą pracą. Miała
okrągłą i przyjazną buzię. Błyszczące, duże piwne A memory of Irena Wolfeld
oczy nie były jeszcze wygaszone beznadziejno-
ścią życia w getcie. […] Our favourite teacher was Irena Wolfeld. She was
not much older than her students; the ghetto
Wszystkie uwielbiałyśmy Irenę, ale Halinka ko- grammar school was her second job. She had a
chała ją ślepo, stając się z przeciętnej uczennicy round and friendly face. The shiny, large brown
wybitną łacinistką. Pisała wiersze dla Ireny łama- eyes had not yet faded from the hopelessness of
ną łaciną, więcej uwagi poświęcając kulawym ghetto life. […]
rymom niż gramatyce. Irena poprawiała jej po-
ezje z uśmieszkiem w oczach i surową miną, We all adored Irena, but Halinka loved her blin-
głaszcząc Halinkę po głowie, jakby próbując dly, becoming an outstanding Latinist out of an
zmniejszyć siłę krytyki. […] average schoolgirl. For Irena, she wrote poems in
broken Latin, paying more attention to the lame
Po wojnie spotykałam niektóre ze szkolnych kole- rhymes than to grammar. Irena proofread her po-
żanek w Polsce, Izraelu i Stanach Zjednoczonych. etry with a smile in her eyes and a stern look on
Jedną z nich była Halinka, która rozmawiała her face while stroking Halinka’s head, as if trying
o swojej obsesji z naszą ulubioną nauczyciel- to lessen the power of the criticism. […]
ką, nauczycielką łaciny, Ireną Wolfeld. Halinka
wspominała: After the war, I would meet some of my school-
„Moi rodzice zmarli wcześnie w getcie i wymyśli- mates in Poland, Israel and the United States.
łam sobie, że Irena jest moją mamą. Zobaczyłam One of them was Halinka, who spoke about her
ją w Oświęcimiu i ledwo ją poznałam w łachma- obsession with our favourite teacher, the Latin
nach i z ogoloną głową. Wywozili mnie do innego teacher Irena Wolfeld. Halinka reminisced:
obozu, ale zawołałam ją po imieniu. Odwróciła “My parents died early in the ghetto, and I ima-
głowę i powiedziała: - Halinko, nie poddawaj się, gined that Irena was my mother. I saw her in
nie trać nadziei. Auschwitz and barely recognised her in rags and

48