Page 46 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. "Fragmenty pamięci".

Fragmenty pamięci Fragments of memory

Irena Wolfeld urodziła się w Pławnie w 1916 roku. Irena Wolfeld was born in Pławno in 1916. She
Ukończyła w Łodzi gimnazjum i w 1933 roku rozpo- graduated from grammar school in Łódź and
częła studia na filologii klasycznej na Uniwersyte- began studying classical philology at the Uni-
cie Warszawskim. Po roku przeniosła się tam na versity of Warsaw in 1933. After a year there, she
filologię angielską. Po studiach została nauczy- transferred to English studies. After her studies,
cielką angielskiego w łódzkim Gimnazjum Euge- she became an English teacher at the Eugenia
nii Jaszuńskiej. W październiku 1939 roku wzięła Jaszuńska’s Grammar School in Łódź. In October
ślub ze swoim przyjacielem i sąsiadem Julianem 1939, she married her friend and neighbour – Ju-
Goldmanem. Miesiąc później zostali rozdzieleni lian Goldman. A month later, they were separated
na długie lata. Irena wraz z rodziną swoją i męża for many years. Irena, together with her and her
znalazła się w łódzkim getcie, gdzie została na- husband’s family, ended up in the Łódź ghetto,
uczycielką łaciny w Gimnazjum i Liceum. where she became a Latin teacher at the ghetto
grammar and high school.
– Irena cały swój młodzieńczy zapał wkładała
w uczenie – wspominała ją po latach uczennica “Irena put all her youthful enthusiasm into teach-
Salomea Kape. – „Zawsze jest jakieś jutro, a ju- ing,” her former student Salomea Kape recalled
tro może się wam przydać łacina. DISCE PUELLA years later. “There is always a tomorrow, and to-
LATINE – dziewczyny uczcie się łaciny”. Irena po- morrow you may find Latin useful. DISCE PUELLA
wtarzała to zdanie i dodawała: „Głód jest fizyczną LATINE – girls, please learn Latin.” Irene repeated
oznaką pozbawienia żywności i w tej sprawie nie this sentiment and added: “Hunger is a physical
mogę wam wiele pomóc, ale jeśli spojrzymy na to sign of food deprivation, and on this I cannot help
w bardziej wysublimowany sposób, to głód wiedzy you much, but if we look at it in a more sophis-
możemy zaspokoić tutaj na miejscu, w szkole”. ticated way, the hunger for knowledge can be
satisfied here, at school.”
Irena nigdy nie wspominała czasów wojny. Za-
mknęła ten rozdział. W getcie zmarł jej ojciec Irena never recalled the war times. She closed
Maks Wolfeld i matka Jadwiga. Jej dwaj młodsi this chapter. Her father Maks Wolfeld and her
bracia Paweł (ur. 1920) i Jan (ur. 1924) zostali mother Jadwiga died in the ghetto. Her two
zamordowani w marcu 1945 roku w obozie we younger brothers Paweł (b. 1920) and Jan (b. 1924)
Flossenbürgu. were murdered in March 1945 in the Flossenbürg
W sierpniu 1944 roku Irena została deportowana concentration camp.
ze stacji Radegast do Auschwitz, a potem do
Schlesiersee – podobozu Gross-Rosen. Udało jej In August 1944, Irena was deported from
się uciec z marszu śmierci. Wojnę przeżyła jako Radegast Station to Auschwitz, and then to
jedyna z rodziny. Po wojnie wróciła do Łodzi, Schlesiersee, a sub-camp of Gross-Rosen. She
gdzie spotkali się z mężem. W 1951 roku uro- managed to escape from the death march. She
dził się ich syn Paweł. Irena była nauczycielką was the only one of her family to survive the
angielskiego w trzech łódzkich liceach, potem war. After the war she returned to Łódź, where
lektorką w Wyższej Szkole Ekonomicznej. Od 1956 she and her husband were reunited. In 1951,
roku kierowała Studium Języków Obcych WSE, their son Paweł was born. Irena was an Eng-
a następnie Zakładem Językoznawstwa Stosowa- lish teacher in three high schools in Łódź, then

46