Page 7 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. "Bałucki słownik 2"
P. 7
Bałucki Słownik #2 jest kontynuacją wydanego w 2015 r., a cieszącego
się ogromnym zainteresowaniem, Bałuckiego Słownika. Wówczas skupiliśmy
się na wspomnieniach i emocjach mieszkańców Bałut. Dokładnie w stulecie
przyłączenia Bałut do Łodzi stworzyliśmy zbiór ważnych haseł związanych
z tą dzielnicą. W przytoczonych opowieściach często wracały zapomniane
lub dawno nieużywane słowa opisujące ludzi, miejsca czy przedmioty, bałuckie
zwyczaje, potrawy i zabawy z dzieciństwa. Książka tak spodobała się łodzianom,
że była nawet nominowana do prestiżowej nagrody „Energia Kultury”.
Z drugą częścią słownika wracamy na bałuckie ulice i podwórka. Tym razem
jednak językowe poszukiwania skoncentrowaliśmy na słowach osadzonych
w topografii, czyli na kluczowych dla Bałut miejscach i etymologii ich nazw.
O to prosili nas czytelnicy Słownika, by dać kompendium wiedzy o Bałutach,
swoiste vademecum (z łac. vade mecum – pójdź ze mną). Opisujemy więc
historię powstania bałuckich ulic, placów, rynku, dociekamy ich nazw – zarówno
tych oficjalnych, jak i tych obecnych w potocznym języku mieszkańców.
Podobnie jak miało to miejsce przy powstawaniu pierwszej części słownika,
zdecydowaliśmy się naszą językową eksplorację ograniczyć do najstarszej
części Bałut. Dodatkowo temu tematowi – granicom Bałut – poświęcamy sporo
miejsca, bo to, gdzie Bałuty się kończą i jakie miejsca wchodzą w ich obszar,
wzbudza niekończące się dyskusje. Dlatego w naszym słowniku znajdują się
hasła odnoszące się do przestrzeni graniczących z interesującą nas częścią
Bałut, ale stanowią one jedynie dopełnienie opowieści o Bałutach.
Przy pomocy języka stworzyliśmy wyjątkową mapę Bałut, którą uzupełniamy
ciekawostkami i wypowiedziami mieszkańców.
Przygotowany materiał powstał w oparciu o reportaże przygotowane
przez studentów dziennikarstwa UŁ, ankietę on-line wypełnianą
przez mieszkańców Łodzi, opisy bałuckich miejsc stworzone przez
uczestników warsztatów i spacerów, kwerendę lokalnej prasy, w końcu przez
zaangażowanych w projekt specjalistów: prof. Marka Cybulskiego, łódzkiego
językoznawcę, i Krzysztofa Kowalczyńskiego, autora książek o historii Łodzi.
Życzymy przyjemnej lektury,
Joanna Podolska