Page 2 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi.Jan Karski. Człowiek wolności.

DLACZEGO KARSKI?

Historię rozumie się często jako zbiór dat, nazwisk pozostał na emigracji, przez wiele lat był wykładowcą
i faktów. Bądźmy szczerzy, często do umniejszenia na uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie.
jej roli przyczyniają się sami historycy, którzy nie po- Karski nie zdołał powstrzymać Zagłady, ale historia
trafią przedstawić znaczenia przeszłości, traktując ją jego misji jest aktualna i uniwersalna, ponieważ do-
w sposób suchy i beznamiętny. Tymczasem za danymi wodzi, że można nie być obojętnym wobec zła. Można
kryją się często wydarzenia poruszające, dramatyczne, zachować człowieczeństwo w obliczu najtrudniejszych
ważne. Zrozumieć historię, to znaczy zrozumieć sprawy nawet wyzwań – przemocy, totalitaryzmu i nienawiści.
przeszłości, poznać ich aktualność i powiązanie z na- Potrzebna jest do tego wewnętrzna prawość i odwaga.
szymi dylematami. Postać Karskiego wiąże jeden z najważniejszych te-
Jan Karski był emisariuszem Polskiego Państwa Pod- matów międzynarodowej debaty o historii najnowszej,
ziemnego, człowiekiem, który przekazał rządowi RP czyli wojnę i tragedię Żydów, z dramatyczną historią
na uchodźstwie pierwszy wiarygodny raport na temat okupowanej Polski. Losy Karskiego pomagają zrozu-
zagłady Żydów i skali tej tragedii. Karski dotarł do naj- mieć złożone relacje polsko-żydowskie i chrześcijań-
wyższych przedstawicieli władz alianckich z ministrem sko-żydowskie w czasie II wojny światowej. Jan Karski
spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii Anthonym Ede- należy do tej, niemałej grupy Polaków, która aktyw-
nem i prezydentem USA Franklinem D. Rooseveltem na nie zaangażowała się w pomoc Żydom. Jednocześnie
czele. Próbował skłonić ich do przeciwdziałania zbrod- jego postawa jest oskarżeniem wszystkich tych, któ-
niczym działaniom nazistowskich Niemiec. rzy – w Polsce, Europie czy USA zachowali się wobec
Karski przedstawił zagranicznej opinii publicznej praw- Zagłady obojętnie.
dę o okupowanej Polsce i działalności Polskiego Pań-
stwa Podziemnego, czemu służyło m.in. opublikowanie Robert Kostro
książki „The Story of a Secret State”. Po wojnie Karski Dyrektor Muzeum Historii Polski

Jan Karski w 1943 r. – kurier Polskiego Państwa
Podziemnego (po prawej). Zbiory E. Thomasa Wooda