Page 30 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Raport 2017: Dzieci - wydanie specjalne

Dzieci XXI Raport „Dzieci XXI”

[krzyki z tłumu o innych możliwościach, niektórzy mówią
„Nie damy dzieciom iść samotnie – wszyscy pójdziemy!!!”
i temu podobne].

To są puste słowa! Nie mam siły się z wami kłócić! Jeżeli władze
tutaj przybędą, nikt z was nie będzie krzyczał! Rozumiem,

co to znaczy oderwać część ciała. Wczoraj błagałem na
kolanach, ale to nie pomogło. Wy, przybyli w małych wiosek
z żydowskimi społecznościami liczącymi 7.000 czy 8.000
czy ledwo 1.000 – co jest lepsze? Czego chcecie? Żeby
80 czy 90.000 Żydów pozostało czy – Boże broń – żeby
cała populacja była unicestwiona?

Możecie to cenić tak, jak chcecie, moja rola to zachować
pozostałych Żydów. Nie mówię do gorących głów. Mówię

do waszego rozsądku i sumienia. Robiłem wszystko i nadal będę
robił wszystko, co jest możliwe, żeby trzymać przemoc
z dala od ulicy i rozlewu krwi. Rozkaz nie może być
niewykonany, może być tylko zredukowany.

Trzeba mieć serce złoczyńcy, by prosić o to, o co proszę. Ale
spróbujcie postawić się w moim miejscu i dojść do konkluzji, do

jakiej doszedłem, w jakikolwiek inny sposób. Część, która może
być ocalona, jest o wiele większa niż ta, która musi być oddana!

Przemówienie Ch. M. Rumkowskiego, 4 września 1942 roku.
Tłumaczenie z języka jidisz Monika Polit.