WYDARZENIA ODBĘDĄ SIĘ WG HARMONOGRAMU:

ŚR. 23.10 | godz. 16.00 | oprowadzanie po wystawie w języku angielskim (Joanna Podolska)

PT. 25.10 | godz. 12.00 | oprowadzanie po wystawie dla Seniorów (Joanna Podolska)
| od 13.00 do 16.00 | performans Rzeźbiłam w pośpiechu, jak w gorączce (Izabela Maciejewska)
| godz. 16.00 | oprowadzanie po wystawie (Małgorzata Dzięgielewska)

SB. 26.10 | od 13.00 do 16.00 | performans Rzeźbiłam w pośpiechu, jak w gorączce (Izabela Maciejewska)
| godz. 15.00 | czytanie fragmentów książki Cienie przy drewnianym moście (Joanna Podolska)

ND. 27.10 | od 13.00 do 16.00 | performans Rzeźbiłam w pośpiechu, jak w gorączce (Izabela Maciejewska)
| godz. 16.00 | spotkanie na platformie Zoom z kuratorką wystawy, Urszulą Ulą Chowaniec połączone z happeningiem finisażowym (Urszula Ulla Chowaniec i Izabela Maciejewska).

| RZEŹBIŁAM W POŚPIECHU JAK W GORĄCZCE | (Izabela Maciejewska, 2024) to performans inspirowany życiem i twórczością Zeni Marcinkowskiej Larsson. Powstał pod wpływem lektury listów artystki do Chavy Rosenfarb, a punktem wyjścia była rzeźba Marcinkowskiej Larsson. Jest to permanentny performans, który podkreśla niekonwencjonalne podejście do sztuki, gdzie proces twórczy, a nie końcowy efekt, jest najważniejszy. Performans rejestrowano przez wiele dni w zmieniających się, naturalnych warunkach, w których kluczową rolę odgrywa światło, wiatr, obecność zwierząt oraz przypadek. Działanie to, ukazujące artystkę pracującą w glinie, staje się metaforą zmienności losu i natury. W poszczególnych odsłonach artystka stara się stworzyć iluzję działania w czasie rzeczywistym. Obraz i sposób ekspozycji będą się zmieniać w trakcie trwania wystawy. Zapraszamy na kolejne, zaskakujące odsłony. Finał performansu połączony z happeningiem nastąpi podczas finisażu wystawy.

| IZABELA MACIEJEWSKA | urodzona w Łodzi artystka sztuk wizualnych zaangażowana społecznie. Rzeźbiarka, fotografka, performerka, malarka. Tworzy instalacje i video-art. Absolwentka łódzkich uczelni artystycznych: Akademii Sztuk Pięknych im. Wł. Strzemińskiego w Łodzi oraz Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera (PWSFTviT) w Łodzi. Laureatka i finalistka prestiżowych międzynarodowych konkursów m.in. Passion For Freedom w Londynie, Arte Laguna Prize w Wenecji oraz Celeste Prize w Londynie. Od ponad 30 lat zajmuje się herstorią i przywracaniem pamięci o kobietach-artystkach. Uczestniczyła w ponad 160. wystawach indywidualnych i zbiorowych w Polsce i za granicą.
Jej prace pokazywane były m.in. w Arsenale Weneckim we Włoszech, OXO Tower Wharf w Londynie, na Targach Sztuki Współczesnej ST’ART w Strasburgu we Francji. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2020).

| URSZULA ULLA CHOWANIEC | kuratorka wystawy i autorka tekstu, literaturoznawczyni specjalizująca się w historii kobiet. Mieszka w Sztokholmie, jest wykładowczynią na Uniwersytecie w Lund, pełni też funkcję profesory na Krakowskiej Akademii
im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego.Autorka książek, m.in. W poszukiwaniu Kobiety: O wczesnych powieściach
Ireny Krzywickiej (2007), Melancholic Migrating Bodies in Contemporary Polish Women’s Writing (2015), tworzy podcasty,
organizuje wydarzenia naukowe i artystyczne, m.in. jako kuratorka wystawy One Hundred Years, so What?
– poświęconej stuleciu emancypacji kobiet w Polsce (Birmingham, 2018), konsultantka merytoryczna wystawy
o Ironii (Toruń 2024), współorganizatorka festiwali, w tym Queer the Other Europe UCL (Londyn).

| MAŁGORZATA DZIĘGIELEWSKA | koordynatorka wystawy w Galerii Bałuckiej, kuratorka wystaw Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi oraz historyczka sztuki.

O WYSTAWIE:

Kuratorka: Urszula Ulla Chowaniec
Współpraca artystyczna i performans: Izabela Maciejewska
Koordynacja projektu: Agnieszka Wilczek (Centrum Dialogu) i Małgorzata Dzięgielewska (MGSŁ)

GODZINY OTWARCIA WYSTAWY:
poniedziałek (nieczynne)
wtorek-piątek (12.00-18.00)
sobota-niedziela (12.00-17.00)

Zenia Larsson, Żydówka urodzona jako Szajna Marcinkowska w 1922 roku w Łodzi, była rzeźbiarką, której twórczość odzwierciedlała jej wojenne doświadczenia. W getcie zaczęła tworzyć pierwsze rzeźby z gliny, które były wstępem do jej przyszłej kariery jako artystki. Po wojnie, dzięki niebywałej determinacji, Larsson kontynuowała edukację artystyczną w Akademii Sztuk Pięknych w Sztokholmie. Od lat 60. Zenia Larsson poświęciła się przede wszystkim pisaniu powieści, opowiadań i esejów, w których opisywała wojnę, historię swojej rodziny, a także analizowała współczesne losy Żydów z Europy. Choć należała do najbardziej znanych przedstawicielek literatury Holocaustu w Szwecji, od jej śmierci w 2007 roku pamięć o Zeni jako artystce i pisarce szybko się zatarła.

Niniejsza wystawa jest owocem wnikliwych poszukiwań, badań i pracy kuratorki wystawy – akademiczki Urszuli Ulli Chowaniec oraz zaangażowania Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi w podtrzymanie pamięci o żyjących w dawnej Łodzi mieszkańcach pochodzenia żydowskiego. Wystawa jest pierwszą ekspozycją odnalezionych, odrestaurowanych i zrekonstruowanych dzieł Zeni Larsson na świecie, a zarazem pionierską prezentacją rzeźb tej artystki w Polsce. Eksplorując twórczość Zeni Larsson odkrywamy zupełnie dotąd nieznaną w Polsce, a w Szwecji niestety zapomnianą herstorię. Poznajemy utalentowaną, inspirującą kobietę rzeźbiarkę, pisarkę, której twórczość, mimo przeżytej wojennej traumy, ogromnej życiowej destrukcji i cierpienia, niesie nadzieję, którą można odkryć w jej rzeźbach w gipsie, kamieniu i glinie – ulubionych tworzywach artystki. Izabela Maciejewska, artystyczna konsultantka wystawy, zauważa: „Glina jest tutaj materiałem znaczącym, bo utrwala się przez ogień. W dziełach Zeni można dostrzec połączenie tradycyjnych technik z nowoczesnym konceptualnym podejściem, które odzwierciedlało naturę i jej dynamicznej przemiany”.

(...) Wystawa nie powstałaby bez pomocy Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi i Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi, merytorycznego wsparcia dyrektorki Joanny Podolskiej i konsultacji artystycznej Izabeli Maciejewskiej. A także koordynacji projektu Agnieszki Wilczek (CD) i Małgorzaty Dzięgielewskiej (MGSŁ).

Jednak szczególne podziękowania kieruję do właścicieli rzeźb, których także zbiory fotografii umożliwiły powstanie tej wystawy: Evie Grossman, córce, ocalonych z Holocaustu, Tadeusza Frydmana z Łodzi i Miny Frydman, born Don z Wilna, przyjaciół Zeni Larsson; Netcie Frister-Aaron, córce Brunona Fristera (Bronisława Frysztera z Radomia) oraz Gity Frister z Wilna; Tommiemu Ringartowi, synowi Hanny i Kuby Ringartów, także więźniów Litzmannstadt-Ghetto oraz szwedzkich przyjaciół Zeni Larsson. Podziękowania należą się także Yael Fried, kuratorce oraz Gminie Żydowskiej w Sztokholmie (Judiska Församlingen i Stockholm), a szczególnie Hannie Halpern.

Urszula Ulla Chowaniec, Sztokholm, czerwiec 2024

Identyfikacja wizualna: Ida Stańczyk