Janusz Jerzy Gajos (ur. 23 września 1939 w Dąbrowie Górniczej) – polski aktor teatralny i filmowy; profesor sztuk teatralnych, pedagog i fotograf.
Uznawany za jednego z najwybitniejszych polskich aktorów. Laureat wielu wyróżnień, w tym nagród publiczności oraz odznaczeń. Jest sześciokrotnym laureatem prestiżowej filmowej nagrody „Orły” oraz nagród przyznawanych przez jury festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Laureat pięciu Wiktorów i jednego Super Wiktora – nagród którymi honorowane są wybitne osobowości małego ekranu. W 2015 podczas otwarcia 40. Festiwalu Filmów Polskich w Gdyni wręczono mu Diamentowe Lwy –nagrodę publiczności biorącej udział w plebiscycie na najlepszego polskiego aktora czterdziestolecia. W jedenastym roku życia zamieszkał wraz z rodzicami w Będzinie, gdzie ukończył szkołę podstawową, zdał maturę w III Liceum Ogólnokształcącym (1957). Zawodu aktora uczył się w Teatrze Dzieci Zagłębia pod opieką Jana Dormana, kilkakrotnie starając się o przyjęcie do Szkół Teatralnych w Łodzi i Krakowie, jednak bez powodzenia. Odbył służbę wojskową (1960–1961).
Jest absolwentem Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoła Filmowej, Telewizyjnej
i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Studiował w łódzkiej szkole filmowej w latach 1961–1965, a dyplom uzyskał w roku 1971. Debiutował w filmie Marii Kaniewskiej Panienka
z okienka (1964) w roli Pietrka. Jako aktor występował w Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi, od 1970 w teatrach warszawskich (Komedia, Polski, Kwadrat i Dramatyczny), Teatrze Powszechnym w Warszawie (od 1985), Teatrze Narodowym
w Warszawie (2003–2022) oraz w spektaklach Teatru Telewizji. W 2003 został wykładowcą PWSFTviT w Łodzi, a w 2006 członkiem rady programowej Fundacji Centrum Twórczości Narodowej. Występował w roli Tureckiego w odcinkach Kabaretu Olgi Lipińskiej oraz
w skeczach telewizyjnego programu specjalnego Kabaretu Dudek pt. W telewizyjnej kawiarni. Zajmuje się również fotografią, pierwszą wystawę swoich zdjęć zorganizował w Katowicach (2002). W 2008 otrzymał tytuł profesora sztuk teatralnych[3]. 7 października 2016 został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[5] oraz przed wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015 roku. Jego czwartą żoną jest Elżbietą Brożek. Mieszka w Warszawie, w dzielnicy Zacisze.
A. Pancer