Centrum Dialogu zaprasza w środę, 9 kwietnia o godz. 18:00 do wysłuchania rozmowy Joanny Podolskiej z Agnieszką Holland, Joanną Szczęsną i Agą Żuchowską, które pozostawały w bliskich relacjach przyjacielskich bądź zawodowych z Aliną Margolis-Edelman i Markiem Edelmanem. Ważnym pretekstem do kolejnego wydarzenia pt. „Przez całe życie poprawiali ten świat” w ramach cyklu „Ocaleliśmy. I co dalej?” są dwie zbliżające się daty w kalendarzu – 103. urodziny Aliny Magolis-Edelman, które przypadają na 18 kwietnia oraz wypadająca dzień później 82. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim.
Alina Margolis-Edelman była łodzianką, lekarką i działaczką społeczną, szczególnie wyczuloną na los dzieci. Jej życie to lekcja człowieczeństwa. Alina fascynowała i inspirowała wielu ludzi, którzy poprzez relację z nią zarazili się misją „zmieniania świat na lepsze”. Była charyzmatyczna, energiczna i wzbudzała ogromny szacunek. Jej fascynująca biografia to podróż od Łodzi przedwojennej, przez warszawskie getto, emigrację do Paryża, misje medyczne w miejscach światowych konfliktów, aż po działalność społeczną w Polsce – Fundację Dajemy Dzieciom Siłę.
Marek Edelman znany jest przede wszystkim jako ostatni przywódca powstania w getcie warszawskim. Po wojnie stał się symbolicznym sumieniem opozycji. Po wojnie został lekarzem kardiologiem – prekursorem operacji serca ratujących życie, który wciąż pozostaje w pamięci pacjentów, przyjaciół i bardzo wielu Polaków. Od 1945 roku przez niemal całe życie Edelman mieszkał i pracował w Łodzi. W 2000 roku został uhonorowany tytułem Honorowego Obywatela Łodzi, był laureatem najwyższych odznaczeń państwowych, w tym Orderu Orła Białego oraz wielu doktoratów honoris causa. Był świadkiem stulecia, które doświadczyło kilku totalitaryzmów, ale swoją postawą udowadniał, że trzeba zachowywać się godnie i przyzwoicie, zgodnie z przesłaniem, które wielokrotnie powtarzał: „Jak się przyglądasz złu i odwracasz głowę albo nie pomagasz, kiedy możesz pomóc, to stajesz się współodpowiedzialny. Bo twoje odwrócenie głowy pomaga tym, którzy dopuszczają się zła.”
Obie te postaci są przykładami szlachetnej postawy, która nakazywała im ratować ludzkie życie i ludzką godności, zarówno w czasie wojny, jak i w czasie pokoju, dając prawdziwą lekcję obywatelskiej odpowiedzialności.
Każda z gościń środowego spotkania ma swoją własną historię do opowiedzenia związaną z tymi obiema postaciami. Agnieszka Holland, jedna z najbardziej rozpoznawalnych na świecie polskich reżyserek przyjaźniła się z Aliną Margolis-Edelman. Aga Żuchowska, emerytowana lekarka przez ponad 20 lat pracowała z Markiem Edelmanem w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu im. M. Pirogowa w Łodzi, natomiast Joanna Szczęsna, dziennikarka i autorka książki „Duża dawka doktora Edelmana” wspomina, że Edelman najpierw był jej lekarzem, a potem stał się jej przyjacielem.
Wstęp na wydarzenie jest wolny.
Ci, którzy przeżyli wojnę czuli nie tylko ulgę. Wraz z piętnem emocjonalnym, jakie odcisnęła na nich wojna, musieli odnaleźć się w nowym świecie zmienionych granic, przesiedleń, zmian politycznych i groźby nowego konfliktu światowego między Związkiem Radzieckim a Stanami Zjednoczonymi. Te trudne zmiany spadły na straumatyzowane i głęboko doświadczone wojną społeczności całej Europy.
80 lat po wojnie Centrum Dialogu, wraz z badaczami i badaczkami wątków żydowskich oraz historii wielokulturowej Łodzi, przeanalizuje powojenne losy polskich społeczności żydowskich oraz historie Ocalałych, którym przedwojenne życie zostało tak brutalnie zabrane. Analiza ich ścieżek i wyborów, jakie podejmowali, by poradzić sobie z trudną przeszłością, stratą albo by zacząć budować swoje życie na nowo, może być bardzo krzepiąca w dzisiejszej rzeczywistości politycznej. Po okrucieństwach wojny Ocalali poszukiwali sensu życia i wiary w człowieczeństwo zaangażowaniem w działania artystyczne, społeczno-polityczne, czy pomocowe. Cykl pozwoli lepiej zrozumieć losy ich samych oraz kolejnych pokoleń.
Daty kolejnych spotkań:
- 14 maja, godz. 18:00, Ocaleliśmy. I co dalej?
- 11 czerwca, godz. 18:00, Budujemy nowy świat
Wstęp na wszystkie spotkania jest wolny.