Page 6 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Raport 2016 - Sprawiedliwi nr 1
P. 6
RAPORT 2016: Sprawiedliwi No 1
Sprawiedliwa:
Zofia Libich
Zofia i Hana
w Parku Ocalałych
Zofia Libich i Hana (Ostern) Svirsky przed wojną 5
Anastazja Florczak // Zespół Państwowych
Szkół Plastycznych im. T. Makowskiego w Łodzi
Łódź to moje rodzinne miasto. W czasie II wojny światowej o sabotaż w fabryce. Po wypusz-
6 Niemcy nadali mu nową nazwę: Litzmannstadt. Mieszkam czeniu znów podjęła się odszuka-
w przedwojennej kamienicy, wśród wielu starych budynków, nia małej dziewczynki. Cudem
znalazła ją na terenie General-
które kiedyś należały w dużej większości do Żydów. nego Gubernatorstwa, z którego
Z tych kamienic i mieszkań zostali oni siłą wysiedleni, wróciły do Łodzi. Z rodziny Hany
a ich własność została im bezprawnie odebrana. w czasie II wojny światowej za-
mordowano osiemnaście osób,
w tym dziadków i rodziców. Zofia
stała się dla niej przyjaciółką i ro-
Kiedy wybuchła wojna Hana
miała 6 lat – tyle, ile ja, kiedy dziną. Gdy po wojnie nadarzyła
pierwszy raz usłyszałam o Pola- się okazja wyjazdu do USA (do
kach – Żydach. Było to na konkur- siostry mamy Hany), dziewczyna
sie wiedzy o Arturze Rubinsteinie. została ze swoją starzejącą się
Ja mogłam się uczyć i być wtedy i chorą wybawczynią.
beztroska, dla niej ten wiek ozna- Zofia Libich umarła 20 września
czał początek koszmaru: utratę Dyplom Yad Vashem Zofii Libich 5 1950 roku. Na jej grobie na cmen-
bliskich i ciągłe niebezpieczeń- tarzu w Łodzi widnieje napis
stwo. Nie potrafię sobie wyobra- z Osternami przed wojną. Boha- „Umarłaś, ale żyjesz we mnie! Ko-
zić, jak szybko musiały dorosnąć terstwo Zofii Libich, podobnie jak chanej Mateńce – Nulka”. Obie
dzieci, które wtedy żyły. Dla Hany, wszystkich innych Sprawiedli- mają swoje miejsce w Parku Oca-
która jako Żydówka była przezna- wych, jest niesamowite. Po urato- lałych w Łodzi: Zofia ma swoją
czona do eksterminacji, ratunkiem waniu małej Hany z getta w Dę- tablicę na pomniku Polaków Ra-
była miłość, odwaga i poświęce- bicy i przedostaniu się do Łodzi tujących Żydów, a Hana razem
nie Zofii Libich. Zofia została aresztowana przez z innymi Ocalałymi swoje drzew-
Hana (Ostern) Svirsky i Zofia Libich Uczucie, które związało te kobie- gestapo, które podejrzewało ją ko pamięci.
po wojnie 5 ty, było ogromne. Hana w swoich
wspomnieniach z okresu wojny
pisze o Zofii MATEŃKA. Kiedy ro-
II wojna światowa przerwała kilku- dzina Ostern (tak brzmiało nazwi-
setletni etap funkcjonowania wie- sko rodziców Hany) trafiła do
lokulturowego społeczeństwa Pol- getta, Zofia Libich próbowała im
ski, której przedwojenna Łódź na wszelki możliwy sposób poma-
była doskonałym przykładem. Po- gać. Udało się jej uratować Hanę,
lacy, Żydzi, Niemcy i Rosjanie po- którą wychowała i wykształciła jak
trafili tu żyć i razem budować własną córkę. Szczęśliwym zbie-
swoją przyszłość. Kiedyś tymi sa- giem okoliczności było niemiecko
mymi ulicami, którymi chodzę, po- brzmiące nazwisko Libich, mimo
ruszała się bohaterka mojego niego niebezpieczeństwo i tak wi-
artykułu, Sprawiedliwa wśród Na- siało nad nimi do końca wojny.
rodów Świata, Zofia Libich. Była Jak podkreśla w swoich wspom-
Polką, której pracą była opieka nieniach Hana, nie udałoby się to
i pomoc w wychowaniu żydow- bez pomocy innych zaufanych Tablica Zofii Libich na pomniku Polaków Ratujących Żydów
skiej dziewczynki Hany Ostern. Polaków, którzy przyjaźnili się podczas II Wojny Światowej 2