Page 15 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Instalacja Marzenie Abramka. Pamięci Abramka Koplowicza & Lolka Grynfelda

Masowa akcja przesiedlania Żydów do getta, a także wysiedlania
Polaków i Niemców z tego terenu do innych części miasta, zaczę-
ła się 12 lutego 1940 roku. Już w tym czasie Łódź znajdowała się Marzenie Abramka
na terenie Rzeszy i była częścią Kraju Warty. Od 11 kwietnia 1940
roku do końca wojny nosiła nową nazwę Litzmannstadt, na cześć
Marzenie Abramka
Marzenie Abramka
niemieckiego generała, Karla von Litzmanna (1850–1936), który
zasłużył się podczas pierwszej wojny światowej, a w latach 30. ak-
tywnie wspierał partię narodowosocjalistyczną NSDAP i samego
Hitlera.

30 kwietnia 1940 roku getto zostało zamknięte i ściśle odizolowa-
ne od reszty miasta. Początkowo na jego obszarze znalazło się 160
tys. Żydów łódzkich. Jesienią 1941 roku Niemcy przywieźli do getta
jeszcze 20 tys. Żydów z Europy (m.in. z Wiednia, Berlina, Frankfur-
tu, Kolonii, Hamburga, Luksemburga, Pragi) i kolejnych 20 tys. ze
likwidowanych gett w pobliskich miastach i miasteczkach (m.in.
ze Zduńskiej Woli, Sieradza, Pabianic, Ozorkowa czy Włocławka). Pamięci Abramka Koplowicza i Lolka Grynfelda

W obrębie getta znajdował się także tzw. obóz cygański utworzony
w listopadzie 1941 roku dla ponad 5 tys. Roma i Sinti z Burgen-
landu, jak również obóz dla dzieci polskich działający od grudnia
Litzmannstadt 1942 roku do końca wojny, w którym Niemcy zamknęli ponad 1500

małych więźniów.
Getto
Pamięci Abramka Koplowicza i Lolka Grynfelda
Pamięci Abramka Koplowicza i Lolka Grynfelda

8 lutego 1940 roku w „Lodscher Zeitung” ukazało się rozporządze-
nie Johanna Schafera, niemieckiego prezydenta policji, o utworze-
niu w Łodzi wydzielonej dzielnicy mieszkaniowej dla Żydów na tere-
nie Starego Miasta i Bałut.

Przełożony Starszeństwa Żydów w łódzkim getcie, Mordechaj Chaim Rumkowski na tle planu getta
Pomnik Pękniętego Serca w Parku im. Szarych Szeregów upamiętniający obóz dla dzieci polskich
przy ul. Przemysłowej w Łodzi
14 15