Page 106 - Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. Jesteśmy drzewami wiecznymi.

Chawa była dla Gitli i jej dzieci jak prawdziwa matka i babcia. Gitla miała
dwóch braci i cztery siostry.
We wrześniu 1939 roku ojciec Lutka wraz z najstarszym synem Szmulem opuścili
Łódź i znaleźli się po stronie sowieckiej. Fiszel wrócił do Łodzi, Szmul został
na wschodzie, dołączył do Armii Czerwonej i przeszedł cały szlak bojowy.
Przeżył wojnę.
Dobroszyccy przez cały okres funkcjonowania getta mieszkali w swoim jedno-
pokojowym mieszkaniu przy ul. Młynarskiej. Lutek związał się z ruchem lewi-
cowym i został członkiem tajnej antyfaszystowskiej organizacji młodzieżowej.
Gdy latem 1944 roku zaczęła się likwidacja getta, matka została zatrzymana
jako pierwsza z rodziny i deportowana ze stacji Radegast do Auschwitz-Bir-
kenau. Niedługo po niej wywieziony został ojciec, a z nim dwóch młodszych
braci Lutka. Szymon miał dwanaście, a Jakub dziesięć lat, prawdopodobnie
od razu trafili do komór gazowych.
Lucjan Dobroszycki znalazł się w jednym z ostatnich sierpniowych transportów
do Auschwitz wraz z grupą trzymających się razem przyjaciół z organizacji.
Byli w niej Stefan Krakowski (Szmul Erlich), Sewek Wilner, Henryk (Hersz) Dok-
torczyk, Marian Turski (Mojsze Turbowicz) i Henryk „Rysiek” Podlaski. Przeszli
te same obozy: Czechowice-Dziedzice, Buchenwald, Teresin. Podlaski zmarł
z wycieńczenia w kwietniu 1945 roku podczas ewakuacji obozu Buchenwald,
pozostali przeżyli wojnę.
Z wieloosobowej rodziny Dobroszyckich ocaleli nieliczni. Z rodzeństwa matki
getto i obozy przeżyła tylko jedna siostra – Pola, wraz z córką Edzią. Po wojnie
wyjechały do Izraela. Ocalały też dwie córki Szajny – Rywka i Bronia. Nato-
miast bracia Gitli: Majer, Chaim oraz siostry: Roza, Miriam i Szajna – zginęli.
Z rodzeństwa ojca w czasie wojny zostały zamordowane trzy jego siostry:
Ester, Rywa i Lea. Z licznych dzieci – kuzynów Lutka – wojnę przeżyło tylko
dwóch – synowie ciotki Lei: Szymon i Lipman Rosengarten. Starszy brat Fiszla,
stryj Samuel Dobroszycki, wyjechał z Polski do USA w latach dwudziestych.
Zmarł w Nowym Jorku w 1970 roku.
Lucjan po wojnie wrócił do rodzinnej Łodzi. Podjął studia na Uniwersytecie
Łódzkim, które kontynuował w Leningradzie. Po powrocie rozpoczął pracę
w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. W 1957 roku ożenił
się z łodzianką Felicją Herszkowicz.
Felicja urodziła się 30 maja 1935 roku w Łodzi. Jej rodzice Mordechaj
Herszkowicz (1912-1988) i Miriam z domu Zyngier (1910-2012) wojnę przeżyli
w Związku Radzieckim. Ojciec, zmobilizowany we wrześniu 1939 roku, po
rozpadzie polskiej armii znalazł się we Lwowie. Felicja z matką opuściły
Łódź w listopadzie 1939 roku i dotarły do Lwowa przez Małkinię i Białystok,
potem już całą rodziną przedostali się do Połtawy, następnie do Kamieńska
Uralskiego. Repatriowani w 1946 roku do Polski, zamieszkali w Łodzi przy
ul. Gdańskiej 65a. Pracowali w łódzkich fabrykach włókienniczych. Felicja
skończyła szkołę – pierwszą TPD (Towarzystwa Przyjaciół Dzieci), a potem
studia na politechnice w Leningradzie i Warszawie.

106